جامعه آماری
جامعه ی آماری عبارت است از مجموعه کامل اندازه‌های ممکن یا اطلاعات ثبت شده از یک صفت کیفی، یا کمی‌که می خواهیم استنباط‌هایی راجع به آن انجام دهیم. جامعه آماج تحقیق است و منظور از گردآوری داده‌ها، استخراج نتایج در باره جامعه می باشد. نکته قابل ذکر این است که جمع آوری و مطالعه مجموعه جامعی از داده‌های مربوط به موضوع تحقیق در عمل بسیار مشکل و گاهی غیر ممکن است؛ لذا بدلیل محدودیت زمان، منابع و امکانات بناچار بخشی از داده‌های مزبور را که در مجموعه‌ای بنام “نمونه ” گردآوری می‌شوند مورد استفاده قرار می‌دهیم.
با توجه به موضوع تحقیق جامعه آماری این تحقیق گستره وسیعی را تشکیل می‌دهد که عبارتند از کلیه پزشکان، دندانپزشکان و جراحان که در تخصص‌های مختلف در رشت مشغول فعالیت می باشند.
با توجه به بررسی‌های بعمل آمده در جامعه و به استناد ماده ۲ آیین نامه شماره ۳۸ شورای عالی بیمه چون بیشترین احتمال ایجاد خسارت به بیماران جراحان می‌باشند، بنابراین جامعه آماری از بین پزشکان جراح می‌باشد.

با توجه به نامه سازمان نظام پزشکی استان گیلان به شماره ۳۹۵ مورخ ۵/۳/۱۳۹۳، تعداد پزشکان ۲۲۰۹ نفر بوده که از این تعداد، ۲۲۷ نفر جراح می‌باشند.
نمونه آماری و روش نمونه‌گیری
نمونه گیری با توجه به فرمول کوکوران انجام شده‌است.
در این فرمول N حجم جامعه است. در این فرمول مهمترین پارامتری که نیاز به برآورد دارد S² است که همان واریانس نمونه اولیه است. برای محاسبه S² تعدادی پرسشنامه توزیع شده و واریانس نمونه اولیه محاسبه می‌شود. مقدار یک مقدار ثابت است که به فاصله اطمینان و سطح خطا(α) بستگی دارد. معمولاً سطح خطا ۵% یا ۱% در نظر می گیرند. برای مثال اگر سطح خطا یا سطح معناداری (significant level) برابر ۵% در نظر گرفته شود سطح اطمینان برابر با ۹۵% خواهد بود. در نتیجه با توجه به جدول آماری ۱.۹۶ خواهد بود. این جداول در انتهای کتابهای آمار وجود دارند. مقدار d نیز براساس همان سطح خطا یا برابر ۰.۰۵ در نظر گرفته می‌شود.
از آنجایی که روش نمونه‌گیری غیر احتمالی در دسترس می‌باشد، بنابراین تعداد ۲۶ نفر از جامعه جراحان را به عنوان جامعه تصادفی (N‌) انتخاب نموده که با بهره گرفتن از رابطه کوکوران حجم نمونه آماری (n ) 24 نفر به دست می‌آید.
روش و ابزار جمع‌ آوری داده‌ها

روش‌هاى میدانى به روش‌هایى اطلاق مى‌شود که محقق براى گرد‌آورى اطلاعات ناگزیر است به محیط بیرون برود و با مراجعه به افراد یا محیط، و نیز برقرارى ارتباط مستقیم با واحد تحلیل یعنى افراد، اعم از انسان، مؤسسات، سکونت‌گاه‌ها، موردها و غیره، اطلاعات مورد نظر خود را گرد‌آورى کند. در واقع، او باید ابزار سنجش یا ظروف اطلاعاتى خود را به میدان ببرد و با پرسشگری، مصاحبه، مشاهده و تصویربردارى آنها را تکمیل نماید و سپس براى استخراج، طبقه‌بندی، و تجزیه‌ و تحلیل به محل کار خود برگردد.
در این تحقیق روش جمع‌ آوری داده‌ها بصورت میدانی و ابزار آن پرسشنامه است.
پرسشنامه
پرسشنامه شامل دو مرحله است:
در مرحله اول برای تنظیم پرسشنامه، با مطالعه‌ی ادبیات نظری تحقیق، موانع بیمه مسئولیت در قالب مانع فرهنگی، مانع قانونی، مانع امکانات و تجهیزات و موانع متفرقه تقسیم گردید. و سپس با سوال باز درباره هریک از این موانع، از پزشکان خواسته شد تا این موانع را در ذیل هر سوال نام ببرند. با توجه به نمونه آماری تعداد چهل پرسشنامه پخش و تعداد ۲۴ پرسشنامه جمع‌آوردی گردید. زیر موانع هر یک از موانع اصلی بر مبنای تکرار بیشتر از دو بار، از پرسشنامه‌ها انتخاب شدند و در مرحله دوم زیر معیارهای شناسایی شده هر یک از موانع دو به دو با هم برای مقایسه تکنیک AHP طراحی شدند. هر یک از دو مرحله پرسشنامه به شکل زیر ارائه می‌گردد:
پزشک محترم
با سلام
پرسشنامه حاضر به منظور تکمیل پایان نامه ی دوره ی کارشناسی ارشد با عنوان “شناسایی و رتبه بندی موانع و مشکلات بیمه مسیولیت حرفه‌ای پزشکان در استان گیلان” گرد آوری شده است. پاسخ‌های صادقانه و دقیق شما در پیشبرد این پژوهش حایز اهمیت اساسی است و پاسخ صحیح و رسا به سوالات مطروحه علاوه برجلوه‌گر ساختن علاقه و اعتماد شما به امر تحقیق علمی می‌تواند در راستای بهبود وضعیت موجود مؤثر باشد.
ضمنا یادآور می‌شود؛ نیازی به ذکر نام و نام خانوادگی شما در پرسشنامه نبوده و اطلاعات بدست آمده از این پرسشنامه نزد محقق کاملا محرمانه و محفوظ خواهد بود و تنها به منظور بررسی‌های آماری مورد استفاده قرارقرار خواهدگرفت.
از عنایت، دقت نظر و بردباری شما در تکمیل این پرسشنامه کمال تشکر را دارم.
جمشید سمیع‌زاده
به نظر شما موانع فرهنگی بیمه مسیولیت پزشکان در استان گیلان چیست؟ لطفا نام ببرید
به نظر شما موانع قانونی بیمه مسیولیت پزشکان در استان گیلان چیست؟ لطفا بیان کنید.
به نظر شما مشکل امکانات و تجهیزات پزشکی در رابطه بیمه مسیولیت پزشکان در استان گیلان کدام ها هستند.
لطفا دیگر موانع در رابطه با بیمه مسئولیت پزشکان گیلان را با توجه به تجربه تان بیان کنید؟

روایی (Validity)
مفهوم روایی (اعتبار) به این سوال پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمی‌توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت.
روایی محتوا نوعی اعتبار است که معمولا برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه گیری به کار برده می‌شود.
در این تحقیق از روایی محتوا استفاده شده‌است که استاد راهنما و افراد متخصص آن را تایید نموده‌اند.
پایایی (Reliability)
یکی از ویژگی‌های فنی ابزار جمع‌ آوری داده‌ها ( پرسشنامه) پایایی است. مفهوم ذکر شده با این امر سر و کار دارد که ابزار جمع‌ آوری داده‌ها در شرایط یکسان تا چه‌انداره نتایج یکسانی به دست می‌آورد. (الوانی؛ دانایی فرد، ۱۳۸۹، ص۷۲) به عبارت دیگر، «همبستگی میان یک مجموعه از نمرات و مجموعه دیگری از نمرات در یک آزمون معادل که به صورت مستقل بر یک گروه آزمودنی به دست آمده است» چقدر است.
به بیان دیگر اگر ابزار اندازه‌گیری را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار به یک گروه واحدی از افراد بدهیم نتایج حاصل نزدیک به هم باشد. برای اندازه‌گیری پایایی شاخصی به نام ضریب پایایی استفاده می‌کنیم. دامنه ضریب پایایی از صفر تا ۱+ است. ضریب پایایی صفر معرف عدم پایایی و ضریب پایایی یک معرف پایایی کامل است. “پایایی کامل” واقعاً به ندرت دیده می‌شود و در صورت مشاهده قبل از هر چیز باید به نتایج حاصل شک کرد.
لازم به ذکر است که قابلیت اعتماد در یک آزمون می‌تواند از موقعیتی به موقعیت دیگر و از گروهی به گروه دیگر متفاوت باشد. برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد ابزار اندازه‌گیری شیوه‌های مختلفی به کار برده می‌شود. از آن جمله می‌‌توان به اجرای دوباره (روش بازآزمایی)، روش موازی (همتا)، روش تنصیف (دو نیمه کردن)، روش کودر- ریچاردسون و سایر اشاره کرد.
در این تحقیق با توجه به‌اینکه در پرسشنامه، برای بدست آوردن میزان اهمیت هر عامل تنها از یک سوال استفاده شده‌است؛ بنابر این از روش تنصیف برای سنجش پایایی استفاده گردید.
روش دو نیمه‌کردن برای تعیین هماهنگی درونی یک آزمون به کار می‌رود. برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد با این روش؛ سوال‌های یک آزمون را به دو نیمه تقسیم نموده و سپس نمره سوال‌های نیمه اوّل و نمره سوال‌های نیمه دوم را محاسبه می‌کنیم. پس از آن همبستگی بین نمرات این دو نیمه را بدست می‌آوریم. ضریب همبستگی بدست آمده برای ارزیابی قابلیت اعتماد کل آزمون مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد کل آزمون از فرمول اسپیرمن- براون برای این مورد استفاده می‌شود.
(۱+همبستگی بین دو نیمه) / ۲ * همبستگی بین دو نیمه = ضریب قابلیت اعتماد کل آزمون
در صورتی که مقدار آلفای بدست آمده برای دو نیمه بیشتر از ۰.۷ باشد؛ پایایی خوب و قابل اطمینان است. ( سرمد، بازرگان، حجازی، ۱۳۷۶)
با توجه به محاسبات انجام شده نرم افزاری؛ آلفای کرونباخ نیمه اوّل برابر با ۰.۸۵۴ و آلفای کرونباخ نیمه دوم برابر با ۰.۹۱۴ می‌باشد که در هر دو حالت بالاتر از ۰.۷ است. بنابراین پایایی پرسشنامه تایید می‌گردد. همچنین با توجه به میزان همبستگی محاسبه شده بین دو نیمه از سوالات مقداری بزرگ و برابر با ۰.۸۳۸ می‌باشد؛ لذا می‌توان گفت که پرسشنامه از پایایی بالایی برخوردار است.
در این پایان‌نامه از نرم‌افزار Expert Choice 11 برای محاسبات استفاده شده است. درحالت کلی میتوان گفت که میزان قابل قبول ناسازگاری یک سیستم بستگی به تصمیم گیرنده دارد، اما ساعتی عدد ۱/۰ را به عنوان حد قابل قبول نرخ ناسازگاری ارائه میدهد و معتقد است چنان‌چه میزان ناسازگاری بیشتر از ۱/۰ باشد، بهتر است در قضاوتها تجدید نظرگردد (عطائی، ۱۳۸۹).
با محاسبات نرم‌افزاری نرخ ناسازگاری پرسشنامه مطابق جدول زیر است که در تمامی آن نرخ ناسازگاری در حالت قابل قبول می‌باشد.