علوی طبری و جلیلی (۱۳۸۵) در پژوهشی به بررسی سودمندی متغیرهای بنیادی در پیش بینی رشد سود پرداختند. هدف اصلی این مقاله بررسی سودمندی متغیرهای بنیادی در پیش بینی رشد سود عملیاتی است. چهار متغیر بنیادی (مستقل) ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام، قیمت سهام، سود تقسیمی و سود عملیاتی، انتخاب و ارتباط آن با رشد سود عملیاتی سال آتی طی دوره زمانی ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲ مورد مطالعه قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از فنون آماری رگرسیون چند متغیره و داده های پانلی (ترکیبی) بهره گرفته شد. نتایج بدست آمده بیان‏گر آن است که به غیر از سود تقسیمی بقیه متغیرهای مستقل با رشد سود عملیاتی رابطه معنی داری دارند.

فلاح (۱۳۸۵) در تحقیق خود با عنوان بررسی مقایسه ای رابطه بین سود هر سهم و نسبت قیمت به سود هر سهم با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران، اینگونه نتیجه گیری کرد که نسبت سود هر سهم و نسبت قیمت به سود هر سهم، مرتبط با بازده سهام یک شرکت هستند که از شاخص های مهم تصمیم‏ گیری می باشند اما همیشه در بورس تهران سرمایه گذاران برای تصمیم گیری در تعیین پرتفوی سرمایه گذاری می‏بایست سود هر سهم و نسبت قیمت به سود هر سهم را در کنار سایر عوامل مالی و غیر مالی مانند عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قرار دهند سپس اقدام به تصمیم گیری نمایند، تنها در صورت استفاده از مجموعه عوامل موثر و داشتن اطلاعات مالی موثر بر ارزش شرکت، می‏توان تصمیم گیری بهینه نموده و به بازده بالاتر از پرتفوی سرمایه گذاری دست یافت.
حاجیان (۱۳۸۵) به بررسی تأثیر افزایش سود تقسیمی بر رفتار سرمایه گذاران پرداخته است. با توجه به اینکه واکنش سرمایه‏گذاران به صورت تصمیمات خرید، فروش و نگهداشت سهام، نهایتا در حجم معاملات
سهام منعکس می شود. حجم معاملات را به عنوان معیار رفتار سرمایه گذاران در نظر گرفته و در فرضیه اول
تاثیر افزایش سود تقسیمی را بر حجم معاملات، با بهره گرفتن از آزمون مقایسه میانگین با مقدار ثابت بررسی کرده و در فرضیه دوم رابطه درصد افزایش سود و درصد تغییرات حجم معاملات را با بهره گرفتن از آزمون همبستگی مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که افزایش سود تقسیمی بر حجم معاملات سهام موثر است، به عبارتی حجم معاملات سهام پس از اعلام افزایش تقسیم سود افزایش می‏یابد.
خواجوی (۱۳۸۶) به بررسی محتوای اطلاعاتی سود تقسیمی، ارزش دفتری و سود خالص بر قیمت تمام شده شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به بررسی ت‍أثیر ارزش دفتری و سود تقسیمی بر قیمت سهام در مقایسه با تأثیر ارزش دفتری و سود بر قیمت سهام می پردازد. هدف اصلی این مطالعه آن است که نشان دهد توان توضیح دهندگی کدام یک از متغیرهای سود تقسیمی، ارزش دفتری و سود بیشتر است. از این رو تعداد ۹۸ شرکت در طی دوره زمانی ۱۳۸۲- ۱۳۷۷ مورد بررسی قرار گرفتند. برای آزمون فرضیه های تحقیق از رگرسیون مقطعی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای ارزش دفتری و سود تقسیمی تقریباً قدرت توضیح دهندگی مشابهی با متغیرهای ارزش دفتری و سودهای گزارش شده دارند. ارزش دفتری قدرت توضیح دهندگی کمتری نسبت به دو متغیر دیگر دارد. در شرکت هایی که سود نقدی پرداخت کرده اند، سود قدرت توضیح دهندگی بالاتری نسبت به ارزش دفتری و سود تقسیمی داشته ولی ترکیب ارزش دفتری و سود تقریباً قدرت توضیح دهندگی مشابهی با ترکیب ارزش دفتری و سود تقسیمی دارند. در بین شرکت هایی که سودهای موقتی دارند، سود تقسیمی قدرت توضیح دهندگی بالاتری دارند.
افلاطونی (۱۳۸۶) به بررسی ارتباط میان سود تقسیمی، ارزش دفتری و سود سهام با ارزش بازار سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. وی دوره زمانی ۱۳۷۵ الی ۱۳۸۳ را برای تحقیق خود انتخاب کرده و این طور نتیجه می گیرد که، بین هر یک از متغیرهای ارزش دفتری هر سهم و سود تقسیمی هر سهم، با ارزش بازار سهام رابطه مثبت وجود دارد، همچنین متغیر سود تقسیمی هر سهم دارای محتوی اطلاعاتی زیادی است و با ارزش بازار سهام رابطه زیادی دارد. نتایج این تحقیق، نقش نادیده گرفته شده سودهای تقسیمی را در فرآیندهای پیش بینی و ارزش گذاری قیمت سهام پر رنگ‏تر می نماید.
علوی طبری (۱۳۸۸) رابطه کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داد. برای اندازه گیری کیفیت سود، چهار معیار اقلام تعهدی مطرح شده در مدل دیچو و دایچو (۲۰۰۲) وجود اقلام استثنائی، تجدید ارائه به صورت سود و زیان و همبستگی پیرسون بین درآمد عملیاتی جاری و آتی به عنوان متغیرهای مستقل و سود تقسیمی،‌ نسبت سود تقسیمی به ارزش بازار هر سهم در تاریخ مجمع و تغییرات سود تقسیمی به عنوان متغیرهای وابسته انتخاب و سه فرضیه طراحی شد. نمونه های آماری تحقیق شامل ۸۵ شرکت برای دوره پنج ساله ۱۳۸۵-۱۳۸۱ می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد با معیار تجدید ارائه صورت سود و زیان، شرکت هایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی را در زمان مقرر پرداخت نمی‏کنند، با معیار وجود اقلام استثنائی، شرکت‏هایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی بیشتری پرداخت می کنند. هیچ کدام از چهار معیار کیفیت سود با تغییرات سود تقسیمی رابطه معنادار ندارند.
پورحیدری و دیگران (۱۳۸۸) به بررسی پایداری سیاست تقسیم سود در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتیجه پژوهش آن ها نشان داد که شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سیاست تقسیم سود پایداری برخوردار نیستند و هم چنین روند تقسیم سود در سال های گذشته تاثیر چندانی بر تقسیم سود سال های آتی ندارد.
سیاح رزیانی (۱۳۸۸) ارتباط میان کیفیت سود و سیاست تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داده است. هدف اصلی از انجام این تحقیق، پاسخ به این سؤال است که آیا می­توان با توجه به کیفیت سود، سیاست تقسیم سود نقدی را مورد ارزیابی قرار داد. بدین منظور تعداد ۹۷ شرکت طی دوره زمانی ۱۳۸۶-۱۳۸۰ بررسی شده است. جهت آزمون فرضیه اول از رگرسیون چند متغیره و برای آزمون فرضیه ­های دوم و سوم از رگرسیون لاجیت^[۱۰۰] استفاده شده و کیفیت سود از طریق دو متغیر جایگزین (نزدیکی سود به جریان­های نقدی عملیاتی و تغییر در اقلام تعهدی اختیاری) اندازه ­گیری شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد در صورت سنجش کیفیت سود بر مبنای تغییر در اقلام تعهدی اختیاری، ارتباط معکوس و معنادار ضعیفی میان کیفیت سود و پرداخت مبالغ بیشتر سود نقدی وجود دارد. همچنین در صورتی که کیفیت سود بر مبنای نزدیکی سود به جریان­های نقدی عملیاتی سنجیده شود، ارتباط مثبت و معنادار نسبتاً قوی میان کیفیت سود و احتمال افزایش سود نقدی مشاهده می­ شود. نتیجه به ­دست آمده حاکی از آن است که تغییر در کیفیت سود شرکت، حاوی اطلاعاتی در خصوص احتمال تغییر در سود نقدی است.
هاشمی و اخلاقی (۱۳۸۹) با بررسی ۹۲ شرکت تولیدی عضو بورس اوراق بهادار تهران، در دوره زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷ رابطه مثبت و معناداری بین اهرم مالی، سیاست تقسیم سود با ارزش شرکت نشان داده ‏اند.
شاملو (۱۳۸۹) در تحقیقی که هدف آن تحقیق، بررسی رابطه میان تغییرات سود تقسیمی و عملکرد آتی شرکت ها با در نظر گرفتن آثار متغیرهایی نظیر تغییرات سود عملیاتی، بازده حقوق صاحبان سهام و درصد تغییرات سود تقسیمی می باشد. علت انتخاب معیار سود عملیاتی به‏ جای استفاده از سود خالص، قابلیت بهتر سود عملیاتی در انعکاس عملکرد شرکت می باشد. برای بررسی تحقیق، اقدام به طرح سه فرضیه به شرح زیر نمودیم:
فرضیه اول، میان عملکرد آتی شرکت ها و تغییرات سود عملیاتی رابطه معنی دار وجود دارد.
فرضیه دوم، میان عملکرد آتی شرکت ها و نرخ بازده دارایی‏ها رابطه معنی دار وجود دارد.
فرضیه سوم، میان عملکرد آتی شرکت ها و درصد سود تقسیمی رابطه معنی دار وجود دارد.
پس از جمع آوری داده های ۵۰ شرکت از جمع شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران از صنایع مختلف برای ۷ سال متوالی و آزمون فرضیات، مشخص گردید که در کل میان تغییرات سود تقسیمی و عملکرد آتی شرکت ها رابطه مستقیم وجود دارد. در بررسی جداگانه اثر هر یک از متغیرهای فوق الذکر بر عملکرد آتی شرکت ها مشخص شد که رابطه قوی‏تری میان تغییرات سود عملیاتی و بازده دارایی ها با عملکرد آتی شرکت ها در مقایسه با رابطه درصد سود تقسیمی با عملکرد آتی شرکت ها وجود دارد. علت این امر را می توان این‏گونه بیان کرد که تأثیر درصد سود تقسیمی توسط دو متغیر دیگر توضیح داده شده است.
بنی مهد و دیگران (۱۳۹۰) در تحقیقی به بررسی اثر اهرم شرکت بر سیاست تقسیم سود پرداختند. نتایج این تحقیق نشان داد که نسبت اهرمی با تقسیم سود رابطه‏ای ندارد اما اندازه شرکت و جریان های نقدی عملیاتی رابطه معنی دار و مثبت با تقسیم سود دارد.
۲-۵-۲- تحقیقات خارجی
۲-۵-۲-۱- تحقیقات انجام شده پیرامون مدیریت سود
دیچو و همکاران (۱۹۹۶) در تحقیقی به بررسی دیدگاه های استادان دانشگاه ها، حسابداران حرفه ای و قانون گذاران در مورد مدیریت سود پرداختند. به اعتقاد آن ها استادان دانشگاه ها در حرفه حسابداری اغلب تصورات متفاوتی از مدیریت سود نسبت به حسابداران حرفه ای و قانون گذاران دارند. حسابداران حرفه ای و قانون گذاران اغلب خواهان اقدام عاجل برای پیش‏گیری از پدیده دردسر ساز مدیریت سود هستند ولی استادان حسابداری دانشگاه ها خوشبین تر هستند.
چونگ و همکاران (۲۰۰۲) رابطه بین مدیریت سود و مالکیت نهادی را بررسی نمودند. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که فشار مستقیم و غیر مستقیم از طرف سرمایه گذاران نهادی باعث مهار مدیریت سود می‏شود.
کزیسچن^[۱۰۱] (۲۰۰۳) رابطه بین حمایت سرمایه گذار و مدیریت سود را مورد بررسی قرار دادند. نتایج تحقیق نشان می دهد بین حمایت سرمایه گذار و مدیریت سود ارتباط معنی دار وجود دارد و اگر حمایت از سرمایه گذار با قوانین و مقرارت قوی باشد مدیران انگیزه کمتری برای مدیریت سود فرصت طلبانه دارند.
ویلن^[۱۰۲] (۲۰۰۴) به بررسی تاثیر مدیریت سود بر مربوط بودن اطلاعات صورت های مالی پرداخت. نتایج این تحقیق نشان داد که مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری بلند مدت تاثیر بیشتری بر مربوط بودن سود و ارزش دفتری با ارزش شرکت نسبت به مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری کوتاه مدت دارد.
پارک و زیاک پارک^[۱۰۳] (۲۰۰۴) به بررسی مدیریت سود و فروش داخلی و رفتار استراتژیک (راهبردی) پرداختند. نتایج تحقیق نشان داد هنگامی که مدیران قصد دارند در دوره آتی مقدار زیادی از سهام‏شان را بفروشند برای منفعت شخصی از فروش سهام با تعدیل اقلام تعهدی اختیاری دوره جاری به مدیریت سود می پردازند.
ساوو ساوا^[۱۰۴] (۲۰۰۶) در تحقیقی رابطه بین مدیریت سود، سرمایه گذاری و پرداخت سود سهام را بررسی نمود. یافته ها حاکی از آن بود که رابطه بین دستکاری سود و سرمایه گذاری مثبت می باشد اما بین پرداخت سود سهام و دستکاری سود رابطه منفی وجود دارد.
عثمان و زگال^[۱۰۵] (۲۰۰۶) عوامل بالقوه سیاست مدیریت سود در دو کشور کانادا به عنوان نماینده قاره آمریکا و فرانسه به نمایندگی از قاره اروپا بر حسب سیستم حسابداری آن ها را بررسی نمودند. نتایج این تحقیق نشان می دهد در شرکت های فرانسوی، مدیریت سود بیشتر به واسطه انگیزه های قراردادهای بدهی و نرخ مالیات موثر انجام می شود و این در حالی است که در شرکت های کانادایی انگیزه مدیریت سود مرتبط با بازارهای سرمایه پویا است و انتشار سهام قوی ترین انگیزه برای مدیریت سود در این شرکت ها است.
شن و چی^[۱۰۶] (۲۰۰۷) ساز و کارهای حاکمیت شرکتی و مدیریت سود را مورد مطالعه قرار دادند. نتایج تحقیق آن ها نشان داد شرکت‏های با حاکمیت شرکتی خوب مدیریت سود کمتری دارند.
جیرپورن و همکاران^[۱۰۷] (۲۰۰۸) در تحقیقی رابطه بین مدیریت سود و هزینه نمایندگی را مورد مطالعه قرار دادند. یافته های تحقیق نشان می دهد در شرکت هایی که مدیریت سود در آنها زیاد انجام می گیرد هزینه نمایندگی کمتر و در شرکت هایی که مدیریت سود در آنها کمتر انجام می گیرد هزینه نمایندگی بیشتر می باشد.
گوش و اولسون^[۱۰۸] (۲۰۰۹) نشان دادند مدیران برای کاهش نوسانات سود از اقلام تعهدی اختیاری استفاده می کنند.
هوی و همکاران^[۱۰۹] (۲۰۱۰) به بررسی تاثیر مدیریت سود بر سیاست های تقسیم سود در کشورهای چین و پاکستان پرداختند. نتایج این تحقیق در هر دو کشور چین و پاکستان نشان می دهد که اقلام تعهدی اختیاری هیچ تاثیری بر سیاست های تقسیم سود ندارد.
جهانزیب و همکاران^[۱۱۰] (۲۰۱۲) به بررسی مدیریت سود و سیاست های تقسیم سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس کراچی پرداختند. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که سیاست های تقسیم سود در شرکت ها متاثر از فعالیت های مدیریت سود در آن ها نمی باشد.
۲-۵-۲-۲- تحقیقات انجام شده پیرامون سیاست های تقسیم سود
والتر^[۱۱۱] (۱۹۵۶) اعلام نمود که سیاست سود سهام بر ارزش شرکت تأثیر می گذارد. بر مبنای یافته های وی شرکت هایی که بیشترین نسبت پرداخت سود سهام را دارند دارای ارزش سهام بالایی نیز هستند و سرمایه گذاران اقدام به خرید سهام شرکت‏هایی می کنند که نسبت پرداخت سود سهام بالایی دارند.
میلر و مودیلیانی (۱۹۶۱) بر اساس تحقیق مهم و تأثیرگذار خود دریافتند که تغییرات سود تقسیمی بر
روی قیمت سهام تأثیرگذار می باشد و این موضوع را به محتوای اطلاعاتی سودهای تقسیمی نسبت دادند. بعدها باتاچاریا^[۱۱۲] (۱۹۶۷)، میلر و راک^[۱۱۳] (۱۹۸۵) و جان و ویلیامز^[۱۱۴] (۱۹۸۵) به این ایده رسمیت بخشیدند.
بلاک^[۱۱۵] (۱۹۶۴)، به این نتیجه رسید که خط مشی سود سهام بر ارزش بازار سهام تأثیرگذار است.
فاما و بابی یاک^[۱۱۶] (۱۹۶۸) در پژوهشی تحت عنوان تجزیه و تحلیل تجربی از خط و مشی تقسیم سود، این موضوع را که آیا شرکت ها می کوشند تا درصد سود تقسیمی را بر مبنای سود عادی حفظ کنند مورد مطالعه قرار داد. آنها ۳۹۲ شرکت را ظرف مدت ۱۸ سال (۱۹۶۴-۱۹۴۶) مورد بررسی قرار دادند. به طور کلی نتایج بدست آمده این دیدگاه را تایید می کند که «سود تقسیمی در کوتاه مدت چسبنده است، بدین معنا که متناسب با کاهش یا افزایش سود تغییر یا نوسان نمی کند». چنین به نظر می رسد که مدیران تمایل چندان زیادی برای کم کردن سود تقسیمی در مقایسه با علاقه ای که به افزایش آن دارند، ندارند. ولی در بلند مدت سود تقسیمی تغییر می کند و این تغییرات با نوسانات سود شرکت هماهنگ می شود.
چنگ و اشفر^[۱۱۷] (۱۹۹۶) از تغییرات سود برای بررسی تاثیر ثبات سود بر محتوای اطلاعاتی جریانات نقدی استفاده نمود. یافته های این تحقیق نشان داد که کاهش در ثبات سود باعث کاهش مربوط بودن سود و افزایش مربوط بودن جریانات نقدی می شود و بازار به جریانات نقدی به عنوان یک منبع جایگزین از اطلاعات توجه می کند.
نیسیم و زیو^[۱۱۸] (۲۰۰۱) در تحقیق خود با عنوان تغییرات سود تقسیمی و سودآوری آتی شرکت ها، به بررسی نمونه‏ای که شامل ۱۰۰۶۶۶ سال- شرکت مشاهده، برای دوره ۱۹۸۷-۱۹۶۳ پرداختند. نمونه انتخابی این محققین شامل شرکت‏هایی بودند که سهام‏شان در بورس سهام نیویورک^[۱۱۹] و یا بورس سهام آمریکا^[۱۲۰] مورد معامله قرار می گرفت و اطلاعات مالی‏شان در دسترس بود. آنها این شرکت ها را به سه دسته، دارای تغییرات مثبت در سود تقسیمی، تغییرات منفی در سود تقسیمی و بدون تغییر تقسیم کرده و بر مبنای تحقیقات خود دریافتند که تغییرات سود تقسیمی با سطح سودآوری آتی شرکت ها رابطه مستقیمی دارد. همچنین آنها به شواهد محکمی جهت تایید محتوای اطلاعاتی سود دست یافتند.
ساوو ساوا و مارتین وبر^[۱۲۱] (۲۰۰۶)، در تحقیقی با عنوان منشا تصمیمات مربوط به تغییرات سود سهام چیست، دو عامل اصلی که منشا تصمیمات افزایشی در سود تقسیمی می باشند، یکی اثر خصوصیات شرکت و متغیرهای اساسی از قبیل اندازه شرکت، سودآوری و نرخ اهرم و دیگری رابطه میان افزایش سود تقسیمی و واکنش بازار را مورد بررسی قراردادند. برای این منظور آنها یک نمونه ۸۴۴ تایی از شرکت های پذیرفته شده در بورس فرانکفورت، که شامل ۱۱۶۷۱ سال- شرکت، مشاهده می باشد، انتخاب کرده و به بررسی داده هایی از قبیل رشد جاری شرکت، ارزش بازار، اندازه شرکت، جمع بدهی ها، نرخ اهرم و غیره این شرکت ها پرداختند. آنها بر مبنای تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که عکس العمل بازار به تغییرات سود تقسیمی، اثر مهمی در اعمال تغییرات یا ثبات سود تقسیمی دارد که با توجه به مدل تقارن اطلاعاتی افزایش سود تقسیمی در راستای انتقال بخشی از اطلاعات محرمانه شرکت به بازار صورت می‏گیرد (علامت‏دهی) و یا برای کاستن از هزینه های نمایندگی ناشی از تضاد منافع بین مدیران و سهامداران (نمایندگی) بر مبنای دو مدل فوق، سهام این شرکت‏ها در دوره قبل از افزایش سود تقسیمی، با ارزش بازار کمتری روبرو هستند.
ویرا و راپوسو^[۱۲۲] (۲۰۰۷) در تحقیقی تحت عنوان علامت‌دهی با سودهای تقسیمی، به بررسی رابطه بین اعلامیه های سود تقسیمی و سود های آتی پرداختند. آنها به بررسی و تجزیه و تحلیل فرضیه علامت دهی سود تقسیمی با بهره گرفتن از داده ها و اطلاعات مالی در سه کشور اروپایی پرداختند. در این تحقیق آنها فرضیات خود را در سه کشور فرانسه، پرتغال و انگلستان مورد آزمون قرار دادند. در این تحقیق دو فرضیه که یکی ارتباط تغییرات سود تقسیمی و قیمت سهام و دیگری ارتباط تغییرات سود تقسیمی و سودآوری آتی را مطرح می کرد را با بهره گرفتن از یک مدل رگرسیونی مورد آزمون قراردادند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول نشان دهنده عدم وجود رابطه مثبت بین تغییرات سود تقسیمی و قیمت سهام در کشور فرانسه و وجود یک رابطه ضعیف در کشور های پرتغال و انگلستان بود. نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم نیز نشان دهنده عدم وجود رابطه مثبت بین تغییرات سود تقسیمی و سود های آتی بود.
هانلون و همکاران^[۱۲۳] (۲۰۰۷) در پژوهشی تحت عنوان آیا سود های تقسیمی حاوی اطلاعات درباره سودهای آتی هستند، به بررسی این موضوع که آیا سود تقسیمی حاوی اطلاعاتی در رابطه با سود های آتی می باشد پرداختند. آنها در تحقیق خود به بررسی رابطه بین سود های تقسیمی و سودهای آتی و همچنین رابطه بین میزان سود های تقسیمی و سود های آتی، با طرح دو فرضیه با توجه به رابطه ما بین بازده سهام سال جاری و سود سال جاری و آتی برای شرکت هایی که سود پرداخت می کنند و شرکت هایی که سود پرداخت نمی کنند، پرداختند. آنها یک نمونه انتخابی از شرکت‏های بورس اوراق بهادار نیویورک طی سال‏های ۱۹۷۰ الی ۲۰۰۴ که شامل ۸۸۳۱۲ سال- شرکت می شد را مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات حاکی از تایید شدن هر دو فرضیه بود. به گونه ای که بازار پرداخت سود و همچنین میزان
سود پرداختی را به عنوان یک علامت از سود آتی دریافت نموده و نسبت به آن واکنش نشان می دهد.
موسی^[۱۲۴] (۲۰۰۹) در تحقیقی در رابطه با سیاست تقسیم سود در ۵۳ شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس نیجریه طی دوره زمانی ۱۹۹۲ الی ۲۰۰۲ دریافت که تقسیم سود تابعی از جریان نقدی، سود سال جاری و تقسیم سود سال قبل است. او هم چنین دریافت نسبت دارایی جاری، رشد فروش، اندازه شرکت و نوع صنعت رابطه ای با تقسیم سود ندارد.
خلاصه تحقیقات انجام شده در خارج و داخل کشور به شرح جدول زیر می باشد.
جدول (۲-۳): خلاصه تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت سود

یکی میشی که اکنون می نشاید مگر موسیّ پیغمبر شبانت
ظهیر الدین فاریابی می گوید:
اعجاز موسی نبود هر کجا کسی چوبی شعیب وار به دست شبان دهد
منوچهری دامغانی می گوید:
شنیدم که موسی عمر انزاوّل به پیغمبری اوفتاد از شبانی
به عمدا علی بن عمران به آخر رسد زین ریاست به صاحبقرانی
رفتن موسی به مدین، چنانچه عطار نیشابوری می گوید:
ایا موسی سخن گستاخ تا چند نه آنی که شعیبم را شبانی
من آنم که شعیب ر شبانم تو آنی که شبانی را بخوانی
منم موسی تویی جبّار عالم گرم خوانی ورم را نی تودانی
شعیب از شوق حق ده سال گریست
از آن پس چشم پوشیده همی زیست
سنایی در حدیقه می گوید:
انتظار تو کرده پیر شعیب رفته اندر درون پرده ی غیب
چون کلیم کریم غم پرورد رخ به مدین نهاد با غم و درد
کرده ده سال چاکری شعیب تا گشاد ندبر دلش در غیب
راه مدین نرفته پیش شعیب چند گردیبه گرد پرده ی غیب
خاقانی می گوید:
موسی از بهر صفورا کند آتش خواهی وآن شبانیش هم از بهر صفورا بیند
به گوسپندی کورا کلیم بود شبان به گوسپندی کورا خلیل شد قص
خضر وموسی۱
روزی یکی از موسی پرسید بر روی زمین چه کسی اعلم تر است؟ موسی گفت کسی از خود اعلم تر سراغ ندارم به او وحی شد که ما بنده ای در « مجمع البحرین» داریم که از تو دانشمند تر است دراین زمان موسی مشتاق به دیدار او شد و از خداوند تقاضای دیدار او را کرد، خداوند راه وصول به این هدف را به او نشان داد. موسی به همراه دوستش« یوشع بن نون» به دنبال مرد دانشمند (خضر) می گشت تا او را یافت . موسی به او گفت:«ای بنده صالح خدا ،آیا اجازه می دهی تا از نور علم و چراغ هدایت تو بهره مند شوم ؟ خضر به مو سی گفت : تو
نمی توانی در مصاحبت با من دوام بیاوری، زیرا صبر وتحمل تو کم است.» خضر به موسی گفت:« اگر می خواهی همراه من شوی باید شرط کنی که صبر و استقامت کنی، و هرچه دیدی از من سؤال نکنی تا پایان مأموریتمان حقیقت آن کارها را برایت بازگو می کنم.

خضر و موسی به راه افتادند ودر راه سوار بر کشتی شدند« آن مرد عالم کشتی را سوراخ کرد»! موسی اعتراض نمود که می خواهی اهل کشتی را غرق کنی؟ خضر او را به سکوت دعوت نمود. بعد کودکی را درحال بازی بود صدا و به گوشه ای برد و او را کشت. باز موسی اعتراض کرد. ونیز به دهکده ای وارد شدند که درآن دهکده مردم خسیس بودند واز دادن غذا وآذوقه به آنها خودداری نمودند. خضر دیواری را که در حال خراب شدن بود درآن دهکده مرمت نمود. و دوباره موسی به خضر اعتراض نمود. خضر که یقین کرده بود موسی تحمل ندارد گفت: ای موسی! « اینک زمان جدایی است و من علت آنها را بیان می کنم.» آن کشتی وسیله ی امرار معاش مستمندان بود و پادشاه غاصب هر کشتی را که سالم باشد از مردم می گیرد به این دلیل به آنها کمک کردم تا برای خودشان بماند و آن کودک که او را کشتم، شخصی نا پاک و بد رفتار و موجب آزار واذیت مردم می شد در صورتی که پدر و مادر او مؤمن بودند تا آنها را به کفر وطغیان گرفتار نکند. و دیواری را که مرمت نمودم از آن دو فرزند یتیم بود که پدرشان که مرد صالحی بود برای ایشان گنجی مخفی کرده بود تا این کار می خواستم تا به سن بلوغ برسند گنج برای آنها محفوظ بماند.
فال انک لن تستطیع معی صبر!
در این جمله خویشتن داری و صبر موسی را در برابر آنچه از او می بیند با تاکید نفی
می کند، و خلاصه می گوید: تو نمی توانی آنچه را که در طریق تعلیم از من می بینی تحمل کنی و دلیل بر این تاکید چند چیز است، اول کلمه ( ان) . دوم آوردن کلمه صبر است به صورت نکره در سیاق نفی، چون نکره در سیاق نفی، افاده عمومیت می کند. سوم اینکه گفت: تو استطاعت و توانایی صبر را نداری و نفرمود: ( نسبت به آنچه که تو را تعلیم دهم صبر نداری.)
چهارم اینکه قدرت بر صبر را با نفی سبب قدرت که عبارت است از احاطه و علم به حقیقت و تاویل واقع نفی می کند پس در حقیقت فعل را با نفی یکی از اسبابش نفی کرده، و لذا می بینیم موسی در هنگامی که آن عالم معنا و تاویل کرده های خود را بیان کرد تغییری نکرد، بلکه در هنگام دیدن آن کرده ها در مسیر تعلیم بر او تغییر کرد، و وقتی برایش معنا کرد قانع شد. آری، علم حکمی دارد و مظاهر علم حکمی دیگر.
اما انعکاس آن درشعر فارسی این چنین است:
انوری می گوید:
ملک او را هست رایت چون سکندر را خضر تیغ او را هست کلکت چون ملک شه را نظام
ای چو الیاس و خضر بر سر کار عزم تزویج کن مگو من این
ناصر خسرو می گوید:
شیعت فاطمیان یافته اند آب حیات خضر دور شده ستند که هرگز نمیرند
بیهوده مجوی آب حیوان در ظلمت خویش چون سکندر
کان چشمه که خضر یافت آنجا بادی و فرشته نیست همبر
مسعود سعد سلمان می گوید:
ز بهر آب حیات از پی رضای خدا زمین به پیام همچو خضر و اسکندر
چون خضر و اسکندر مرا همیدون تا زنده ی سوی هر دیار دارد
خیام نیشابوری می گوید:
گر شهره شوی به شهر شرّ الناسی ور گوشه نشین شوی همه وسواسی
به زان نبود گر خضرو الیاسی کس نشناسد ترا تو کس نشناسی
گر در بر من دلبر یاقوت لبست ور آب خضر به جای آب عنبست
گر زهره بود مطرب و همدم عیسی چون دل نبود شاد چه جای طربست
ظهیر الدین فاریابی می گوید:
کشورشان سکندر ثانی که خضر فیض آب حیات او زمی خوشگوار داد
تو عمر خضر بیابی که می برویاند زسنگ چون قدم خضر سایه ی تو گناه
ای آب حیات، بنده ی آن خضرم کز ظلمت آن گور برون آوردت
چون مولد مسیح قدومت مبارک است چون سجده گاه خضر جنابت مکرم است

H1 : نداشتن اعتقاد و باور ملی به نتایج و فواید بهره وری یکی از موانع در بهره وری منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی استان قم است.
با توجه به اینکه در جدول ۴-۲۸ ، Sig به دست آمده بیشتر از ۰٫۰۵ است می توان گفت میانگین متغیر مورد بررسی اختلاف معناداری با عدد ۳ ندارد. همچنین با توجه به t محاسبه شده و در نظر گرفتن حدود بالا که مثبت و حد پایین که منفی است می توان استنباط کرد که میانگین جامعه در متغیر مورد نظر کمتر از مقدار آزمون (۳) بوده و در سطح خطای ۵ درصد ، فرض H0 تایید می شود. یعنی :
نداشتن اعتقاد و باور ملی به نتایج و فواید بهره وری یکی از موانع در بهره وری منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی استان قم نیست.

• • فرضیه فرعی بیست و یکم

: H0 ترس از برخی نمود های ظاهری بهره وری از جمله ترس از بیکاری یکی از موانع در بهره وری منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی استان قم نیست.
H1 : ترس از برخی نمود های ظاهری بهره وری از جمله ترس از بیکاری یکی از موانع در بهره وری منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی استان قم است.
با توجه به اینکه در جدول ۴-۲۸ ، Sig به دست آمده کمتر از ۰٫۰۵ است می توان گفت میانگین متغیر مورد بررسی اختلاف معناداری با عدد ۳ دارد. همچنین با توجه به t محاسبه شده و در نظر گرفتن حدود بالا و پایین که هر دو مثبت است می توان استنباط کرد که میانگین جامعه در متغیر مورد نظر بیشتر از مقدار آزمون (۳) بوده و در سطح خطای ۵ درصد ، فرض H0 رد می شود. یعنی :
ترس از برخی نمود های ظاهری بهره وری از جمله ترس از بیکاری یکی از موانع در بهره وری منابع انسانی در سازمان تامین اجتماعی استان قم است.
۴-۶ )بخش دوم :
در این بخش با توجه به معیار های مشخص شده و با بهره گرفتن از داده های جمع آوری شده حاصل از مصاحبه های منظم با کارشناسان سازمان فرضیات تدوین شده بر اساس تکنیک TOPSIS ارزیابی و تجزیه و تحلیل می شوند.
شاخص های اندازگیری به شرح زیر تعریف شده است :

1. 1. کارکنان (C1)

1. 1. سازمان و مدیریت (C2)

1. 1. سخت افزار و نرم افزار های موجود در سیستم (C3)

1. 1. عوامل محیطی (C4)

۴-۶-۱) تشکیل ماتریس تصمیم :
در این قسمت با بهره گرفتن از معیار های ذکر شده ماتریس تصمیم تشکیل می گردد. برای تشکیل این ماتریس ابتدا بایستی معیار های مورد استفاده از لحاظ منفی یا مثبت بودن مشخص گردند. بر این اساس این عامل به صورت زیر تعیین گردیده است.

۴-۶-۲) تبدیل شاخص های کیفی به کمی
در گام بعدی باید شاخص های کیفی به شاخص های کمی تبدیل گردد. برای این کار از جدول زیر استفاده شده است :

هزینه ایجاد دانش از بین می رود
کم توجهی به مستند بودن و ضبط دانش بر محور استفاده کننده آن
نبود ساختار مناسب برای تسهیم آن

سیستم انگیزشی نامناسب برای تسهیم دانش و توسعه آن
دانش های حساس و کلیدی برای تصمیمات در اختیار نیست
ضعف در ترجمه هدف های سازمان به هدف های دانشی
خبره ها و کارشناسان خود را بازنشسته یا سازمان را ترک می کنند (همان منبع، ۱۳۸۶)
۲-۱-۲-۱۰) مدل های مدیریت دانش:
مدل های بسیاری راجع به مدیریت دانش پیشنهاد شده که دارای فرایندهای متفاوتی هستند کاکاباسه و همکارانش به چهار گروه از مدل ها به شرح زیر اشاره دارند (کاویانی و نیازی،۱۳۸۶ به نقل از کاکاباسه، ۲۰۰۳).
مدل های شبکه
در این نوع از مدلها، تمرکز بر روی ارتباطات، کسب، تسهیم و انتقال به طریق تبادل اطلاعات افقی است دانش های مهم در شبکه ای متشکل از افراد که به وسیله ابزار مختلف به هم می پیوندند، نهفته است و آگاهی از این بینش ها و اطلاعات، خارج از گروه ها و تیم های رسمی عامل کلیدی به شمار می رود در این نگرش ساختن روابط اجتماعی، سرمایه اجتماعی و قائل بودن روابط متقابل، به عنوان کار و فعالیت اصلی دانش، مورد توجه قرار گرفته است.
مدل های شناختی
دانش به مثابه دارایی سازمانی است که نیاز به دستیابی دقیق، بیان، ذخیره، اندازه گیری، نگهداری و انتشار کنترل شده دارد ایجاد ارزش از طریق کاربرد متوالی بهترین روش های حاصل و نیز پرهیز از خطاهای ناآشکار ریشه یابی شده و کتبی و نیز بهره بردن از درس های آموخته شده به دست می آید در این نگرش بر روی استفاده دوباره، تکثیر، استاندارد سازی و حذف روش های قدیمی که کارایی خود را از دست دادهاند تمرکز می شود
مدل های انجمنی/ ارتباطی:
در این مدل ها درباره ویژگی های گروه های کاری که باید دارای قابلیت هایی چون، خودسازماندهی، فراگیری مستمر و تبادلات غیررسمی باشند، بحث می شود. دانش در تفکری ایجاد می شود که در یک انجمن گردش میکند، جایی که زبان مشترکی وجود دارد، اعتماد اجازه بهره برداری از مکاشفه ها را می دهد، ممکن است ارائه های نهفته به صورت خلاقانه برنامه ریزی شود و نشانه های مهم وراه حل های کاری متوالی به وسیله بیان داستان های کاری منتشر می شوند.
مدل های فلسفی
در این مدل ها بازارها و فرایندهای داخلی بر پایه ی گفتگوی دو طرفه در یک زمینه استراتژیک، پرسش
در مورد فرضیات کندوکاو مداوم درباره رفتار رقبا، مورد توجه قرار می گیرد. این دیدگاه، شخصی سازی را مقدم بر کد کردن می داند و تکنولوژی کمی را مورد استفاده قرار می دهد
همچنین محرک های فرهنگی اصلی این کار، حفظ ارتباط آزاد (تبادل نظر)، تشویق، انعکاس نظرات، کنکاش خلاقانه و اثبات عقیده و نظر است.
با توجه به تجربیات سازمان های پیشرفته، در زمینه مدیریت دانش، ترکیب مدل های شبکه، فلسفی و انجمنی به همراه استفاده از مدل شناختی، ترکیبی مناسب برای مدیریت دانش در سازمان است و محرک های اصلی در این راستا ارتباطات و روابط، اعتماد، همدلی، انجمن، گفتگوی دو جانبه عمیق و تکنولوژی برای دستیابی به گفتگو و برقراری ارتباط با ثبات هستند.
۲-۱-۲-۱۱)الگوی SECI فرایند خلق و تبدیل دانش
پیش از بیان الگوی SECI لازم است تا مفهوم پایه ای (بی ای) تحلیل شود. بی ای^[۹]؛ مفهومی ژاپنی و به معنی مکان است. این مفهوم که نخستین بار توسط کیتارو نیشیدا ، ارائه شده، به معنی مکانی مشترک برای برقراری روابط می‌باشد. این مکان می‌تواند فیزیکی ( اداره و دایره کاری )، مجازی ( نامه الکترونیک و کنفرانس تصویری ) یا ترکیبی از این دو باشد. آنچه مفهوم (بی ای) را از تعاملات عادی افراد متمایز می‌کند، چنین فضایی، مفهوم خلق دانش می‌باشد. (بی‌ای) بستر ارتقای دانش فردی و جمعی را فراهم می‌کند. دانشی که حاصل تجارب و اندیشه‌های دیگران می‌باشد، قابل حصول توسط افراد دیگر است. در واقع بی ای محتوایی را فراهم می‌کند که فرایند خلق دانش و انتقال آن شکل بگیرد. این فضا می‌تواند در گروه‌های کاری، گروه‌های غیر رسمی، تیم‌های پروژه ای، جلسات موقتی یا در تماس با مشتریان شکل بگیرد( بلاکر^[۱۰]،۲۰۱۰)
دومحقق ژاپنی به نامهای نوناکا و تاکوچی الگویی جهت توضیح چهار فرایند لازم برای ایجاد و استفاده از دانش در سازمان ارائه داده اند.این چهار فرایند شامل جامعه پذیری،برون سازی، ترکیب و درونی سازی می‌باشند. محتوای دانش سازمانی به دو صورت آشکار و پنهان بر این چهار فرایند اثرگذار است(ویج^[۱۱]،۲۰۰۳) در فرایند جامعه پذیری، افراد باید با یکدیگر ارتباطات رو در رو برقرار کنند. در فرایند برونی سازی، افراد دانش پنهان و ضمنی خود را از طریق تبادل و ارائه اطلاعات توسط الگوهای ذهنی و کلمات آشکار می‌سازند. جو اعتماد و اطمینان از شروط انجام موفق این فرایند است. در فرایند ترکیب، دانش آشکار شده گروه‌ها در اختیار تمام افراد سازمان قرار می‌گیرد و سرانجام در فرایند درونی سازی، دانش آشکار به دانش ضمنی تبدیل می‌شود و دانش جدیدی در درون افراد نهادینه می‌شود.خلق دانش به صورت فرآیندی حلزونی شکل، از تعاملات میان دانش آشکار و دانش ضمنی حاصل می‌شود. ترکیب این دو نوع از دانش چهار صورت از تبدیل‌های دانش را نمایان می‌سازد (نوناکا و تاکوچی،۱۹۹۶)
۲-۱-۲-۱۲)الگوی فرایند مدیریت دانش
الگوی بوکویتز و ویلیامز (شکل ۲-۷)فرآیندهای مدیریت دانش را به دو بخش استراتژیکی و تاکتیکی تقسیم بندی می‌کند. بخش تاکتیکی شامل فرایند به دست آوردن دانش مورد نیاز برای فعالیت‌ها، به کارگیری دانش در ایجاد ارزش، یادگیری، مبادله و تسهیم دانش موجود بین افراد است. فرایند استراتژیک، به دست آوردن ارزش از فرایند تاکتیکی در جایی است که استراتژی سازمان با اهداف سازمانی مورد استفاده قرار گیرد(اسمیت^[۱۲]، ۲۰۰۰) عواملی که می‌توانند به آن فرآیندها کمک کنند (یا مانع آن شوند)، تحت عنوان توانمند سازها (محرکها) شناخته می‌شوند. این توانمندسازها عبارتند از: استراتژی و رهبری ،فرهنگ، اندازه گیری (معیار) و فناوری. در جریان تحقیق از این الگو به عنوان الگوی اصلی معرف فرآیندهای مدیریت دانش استفاده شده است.
شکل ۲-۷: الگوی فرایند مدیریت دانش(بکوویتز و ویلیامز^[۱۳]،۱۱:۲۰۰۲)
۲-۱-۲-۱۳) عناصر مهم در چارچوب مدیریت دانش در بخش تولیدی:
افراد، فرایندها و فناوری سه عنصر اصلی هر محیط سازمانی هستند. مدیریت دانش به منظور ایجاد روحیه تسهیم و استفاده از دانش، روی افراد و فرهنگ سازمانی تاکید می کند. همچنین به منظور پیدا کردن، ایجاد، اکتساب و تسهیم دانش بر روی فرایندها یا روشها متمرکز می شود و به منظور ذخیره سازی دانش و قابل استفاده کردن آن به هنگام کار گروهی (بدون اینکه افراد در واقع و به صورت فیزیکی کنار هم باشند) بر روی فناوری متمرکز می شود. افراد مهمترین بخش هستند زیرا مدیریت دانش با تمایل افراد به تسهیم و استفاده از دانش وابستگی مستقیم دارد. افراد، فرایندها و فناوری همواره می توانند به عنوان یک عامل محرک و یا یک مانع برای حرکت دانش محسوب شوند. لذا می باید همواره موانع را شناسایی و برطرف کرد و به گسترش و ازدیاد عوامل محرک پرداخت.
افراد:
تغییر فرهنگ سازمانی و سازگاری آن جهت پذیرش مدیریت دانش (قرار دادن فرهنگ سازمانی در راستای مدیریت دانش) مهمترین و چالش برانگیزترین کار در مدیریت دانش است. موقعیت مدیریت دانش در درجه اول به انگیزه، تمایل و توانایی افراد برای تسهیم و به اشتراک گذاری دانش خود و استفاده از دانش دیگران وابسته است که در نهایت منجر به سلامت سازمانی کارکنان می شود.
فرایند:
با توجه به متدولوژی موجود، چارچوب مدیریت دانش در رابطه با فرایندها و تکنیک های مدیریت دانش موارد زیر را پیشنهاد می کند
شناسایی، تسخیر، انتخاب، ذخیره سازی، تسهیم، کاربرد و خلق، یک راه برای شناسایی دانشی که باید در اختیار گرفته شده کسب گردد انجام ممیزی دانش است به کمک انجام ممیزی، انواع دانش مورد نیاز، منابع، نقاط ضعف و قدرت، جریانهای دانش و … که جهت توسعه و ایجاد یک استراتژی دانش برای سازمان مورد نیاز هستند، آشکار می شود برای مثال می توان به طرح چند سوال ساده برای کارکنان سازمان، حوزه های کلیدی دانش را که در خطر از دست رفتن هستند شناسایی کرد همچنین می توان تعیین کرد که چه دانشی واز چه کسی باید اخذ گردد
فناوری:
فناوری در تمامی فرایندهای مدیریت دانش مورد استفاده واقع می شود و در همین راستا راه حلهای تکنولوژیک فراوانی در بازار وجود دارد مشکل اصلی در انتخاب فناوری مناسب است باید دقت داشت که فناوری صرفاً یک تسهیل کننده است که طی آن می توان ارتباط افراد با اطلاعات و همچنین ارتباط افراد با یکدیگر را ایجاد کرد. در واقع می توان گفت که پایه اصلی موفقیت مدیریت دانش در سازمان استفاده از فناوری اطلاعات است. سیستم های مدیریت دانش به کمک سه دسته فناوری توسعه می یابند ارتباطات ، همکاری و ذخیره و بازیابی سه فناوری مورد استفاده در مدیریت دانش هستند. فناوریهای ارتباطات به کاربران اجازه می دهد که به دانش مورد نیاز دست پیدا کرده و با یکدیگر (بخصوص با متخصصان) ارتباط برقرار کنند پست الکترونیک، اینترنت و سایر ابزار های مبتنی بر وب و حتی نمابر و تلفن جزء فناوریهای ارتباطات هستند فناوریها به ما کمک می کنند تا کار گروهی را ایجاد کنیم اعضای گروه میتوانند همزمان و یا غیر هم زمان بر روی یک موضوع فعالیت کنند.
۲-۱-۲-۱۴)مدیریت دانش در بخشهای دولتی و غیردولتی
بررس ها حاکی از آن است که مدیریت دانش، موضوعی است که در بخش خصوصی متولد و رشد یافته و در مورد پیشینه مدیریت دانش در سازمانهای دولتی کمتر صحبت شده است. کتاب ها و مقاله هایی که به موضوع مدیریت دانش در سازمان های دولتی پرداخته اند، در مقایسه با مدیریت دانش در بخش خصوصی از تعداد کمتری برخوردار بوده اند.
کانگ و پاندیا(۲۰۰۳) با مرور پیشینه مدیریت دانش در سازمانهای دولتی، اظهار داشته اند که این موضوع در مورد سازمانهای دولتی، نوپا بوده و در مراحل ابتدایی می باشد و باید توجه ویژهای به آن شود به نظر می رسد که سازمان های دولتی به عنوان نظام و کارکنان دولتی به مثابه رهبران این سازمان ها هنوز هم بسیاری از خصوصیات امور اداری عمومی سنتی برخوردارند. با این که دنیای پیرامون بخش دولتی به سرعت در حال تغییر است و به دلیل ویژگیهای نوینی که از جهات مختلف به دست آورده، با دنیای دهه قبل، حداقل همانندی را دارد ولی بخش دولتی که به وسیله سازما نهای بخش دولتی و رهبران آنها تجلی یافته و مشخص می شود تفاوت چندانی نیافته است. همین امر با توجه به تغییرات حاصل شده، مشکلاتی را موجب شده است (کویامان والیاسن، ۱۳۸۹)
نظر پیتر دراکر تنها منبع مزیت رقابتی پایدار در آینده، دانش خواهد بود. دانش، تنها منبعی است که هر چه از آن استفاده بیشتر شود، خود نیز افزایش می یابد. به نظر می رسد که دستیابی سازمان های بخش دولتی به این منبع عظیم به دلیل دستیابی آسان به اعتبارات دولتی، با کندی همراه بوده است. جعبه سیاه عملکرد مدیران در سازمان های دولتی به مراتب کوچکتر شده است و نظارت های عمومی هم از طریق نمایندگان منتخب مردم و هرم از طریق رسانه های عمومی مثل رادیو و تلوزیون و روزنامه ها افزایش یافته است. عملکرد نامطلوب سازمان های بخش دولتی و اتلاف منابع توسط این بخش، حساسیت مردم را افزایش داده است. امروزه برای بسیاری از مردم این سؤال مطرح است که چرا سازمانهای بخش عمومی از نارسائیهای موجود در عملکرد خود رنج میبرند در حالیکه بسیاری از سازمانهای بخش خصوصی از این نارسائیها مصون هستند(کویامان والیاسن، ۱۳۸۹).
۲-۱-۲-۱۵)اهمیت و ضرورت مدیریت دانش در سازمانهای دولتی
مدیریت دانش در سازمان های دولتی چه کاربردی می تواند داشته باشد؟ آیا ماهیت و نقش سازمان های دولتی می طلبد که در مورد مدیریت دانش در سازما نهای دولتی صحبت شود؟ سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در گزارشی در سال ۲۰۰۳ میلادی، اهمیت و ضرورت مدیریت دانش در سازمان های دولتی را مورد بررسی قرار داده است. از نظر این سازمان، سازما نهای دولتی بنا به دلایل ذیل باید به سمت مدیریت دانش حرکت کنند. تبدیل شدن دانش به مهم ترین منبع اثربخشی فعالیت ها و اقدامات سازمان با توجه به اینکه یکی از مهمترین وظایف بخش دولت، تصمیم گیری و خط مشی گذاری است، اهمیت دانش در این خصوص، سیری صعودی خواهد داشت. کانگ و پاندیا(۲۰۰۳)
اعمال حاکمیت به جای تصدیگری. یکی از انتقاداتی که مخصوصاً در سال های اخیرمتوجه دولت ها شده است در خصوص اندازه دولتها بوده است. منتقدان میگویند که بزرگی بیش از حد دولت و گسترش بی رویه بوروکراسی اداری مانع کارایی و پاسخگویی سریع در بخش دولتی شده است، به گون های که وچک سازی در دولت و حرکت از تصدی گری به سوی اعمال حاکمیت در دستور کار دولتها قرار گرفته است. اعمال حاکمیت میطلبد که دولت ها به حرکتهای مبتنی بر دانش توجه کنند ( OECD،۲۰۰۳). به نظر می رسد که جهانی شدن به چالشی مهم برای سازمانهای دولتی تبدیل شده و یا بزودی خواهد شد. با گسترش جهانی شدن، رقابت بین سازمان هایی که خدمات مشابهی ارائه میکنند گسترش یافته، و نیاز به کسب دانش و مهارت در کسب و بکارگیری آن اهمیت خواهد یافت( OECD،۲۰۰۳)
۲-۱-۲-۱۶) موافقان و مخالفان مدیریت دانش در سازما نهای دولتی
گرچه در خصوص ضرورت مدیریت دانش برای سازمانهای دولتی، مخالفتی به چشم نمی خورد. اما بعضی از صاحبنظران (به عنوان مثال بوین، ۲۰۰۲ ) معتقدند که اختلافات بین سازمانهای دولتی و سازمان های خصوصی آن قدر زیاد است که سازمان های دولتی نمیتوانند از تکنیک های بخش خصوصی استفاده کنند. سازمان های دولتی در موضوعاتی مثل مدیریت منابع انسانی، خط مشی گذاری و مدیریت موضوعات اخلاقی از سازمان های بخش خصوصی متمایز میگردند. لذا مدلهای موجود مدیریت دانش، به هیچ عنوان نمیتوانند مبنای کار قرار بگیرند و باید به دنبال مدل های منحصر به فرد برای بخش دولتی رفت( بوین^[۱۴]،۲۰۰۳)
۲-۱-۲-۱۷)مدیریت دانش و خوشههای صنعتی
اقتصاد امروز جهان بر پایه اطلاعات و دانش بنیان نهاده شده است. پیشرفت های فناوری اطلاعات مانند تکنولوژی کامپیوتر و ارتباطات راه دور به وقوع انقلابی در عرصه اقتصاد انجامیده که نوع فعالیت ها و روند تجارت را به گونه ای دستخوش تغییر کرده است که تا پیش از این قابل تصور نبود (نوروزیان، ۱۳۸۴).
بخش های تولیدی و خدماتی، هر دو از انقلاب تکنولوژیک سود میبرند. اهمیت اطلاعات به عنوان یکی از فرایندهای تولید، برای درک بهتر نیازهای مشتریان و نیز برای بهبود مستمر تولید و فرایند آن، یکی از جنبه های این تأثیر است. در این دوره، قابلیت بهره وری تنها به سرمایه و تجهیزات وابسته نیست؛ بلکه هرچه بیشتر به مهارت، دانش و تخصص کارکنان بستگی دارد. سازمان ها نیز با درک اهمیت دانش، در حال ساختاربندی مجدد خود برای استفاده از این فرصت اند. توانمندسازی کارکنان، تبدیل ساختار عمودی به ساختار افقی، تمرکززدایی و تأکید بر نوآوری و بهبود مستمر در دستور کار اکثر سازمان های بزرگ قرار گرفته است.
استراتژی های توسعه اقتصادی باید با این دیدگاه جدید مطابقت داشته باشند. استراتژی ها باید برای فراهم کردن نیازهای اطلاعاتی سازمان ها توسعه یابند و برای خلق دارایی های دانش مدار سازمان ایجاد شوند. فعالیت های توسعه باید از فناوری اطلاعات و ابزارهای خلق دانش بهره گیرند. اغلب ابزارهای مدیریت دانش و تکنیک های آن می توانند به توسعه اقتصادی سازمان ها کمک کنند تا بهتر با منابع داخلی و خارجی دانش و اطلاعات ارتباط برقرار کنند (نوروزیان، ۱۳۸۴)
۲-۱-۲-۱۸)دسته بندی دانش مدار خوشه های صنعتی
یکی از استراتژیهای توسعه اقتصادی که در خلال سالهای اخیر توجه زیادی به آن شده است، توسعه از طریق خوشه های صنعتی است. در خلال دهه ۱۹۹۰ میلادی، رشد سریع ادبیات موضوع خوشههای صنعتی، ارتباطات قویای با سایر موضوعات مرتبط مانند مدیریت بازرگانی، سیاستهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایجاد کرد. البته این رشد سریع باعث ایجاد ابهاماتی در تعریف واژگان و اصطلاحات وابسته نیز شد. در واقع روشن است که در این نوع تجمیع، روابط اقتصادی به صورت تصادفی رخ میدهد (منطق تعداد زیاد سازمانها و رخدادهای تصادفی)، ولی مزیت اقتصادی به وجود آمده اهمیتی خاص دارد. شهرهای بزرگ و چنین تجمعاتی، اقتصادهای شهری شده را ایجاد می کنند؛ یا به عبارت دیگر، مزایای اقتصادی از عوامل یا شرایطی ناشی می شود که به تمام سازمانهای عضو این تجمیع سود میرساند و منجر به صرفه جویی در مقیاس مکانی می شود (نوروزیان، ۱۳۸۴)
ایده صرفه جویی در مقیاس به واسطه تجمیع جغرافیایی، تاریخچهای طولانی در اقتصاد دارد که به اولین تجربیات آدام اسمیت از تخصصی شدن کار و توضیحات مارشال در مورد آن بر می گردد. مارشال معتقد است سازمانها بنا به دلایل زیر میخواهند در یک مکان قرار گیرند: اول اینکه، این کار به آنها اجازه میدهد از لحاظ تأمین نیروی کار متخصص و ماهر در مضیقه نباشند. دوم اینکه سازمان ها میتوانند ورودی های خاص یک صنعت مانند فناوری یا سرمایه گذاری را به صورت مشترک استفاده کنند. سوم، سازمان هایی که از نظر جغرافیایی به هم میپیوندند، میتوانند حداکثر جریان اطلاعات و ایدههای نو را خلق کنند. به عبارت دیگر، دانش تولید، فنی و بازار راح تتر تسهیم و سریع تر به خلاقیتهای ارزشمند تبدیل خواهد شد(نوروزیان، ۱۳۸۴)
در یک خوشه، بخش مهمی از جامعه موجود برای کسب صرفههای اقتصادی بیرونی با یکدیگر ارتباطات عمودی و افقی بر قرار میکنند و ضمن رقابت با یکدیگر در بسیاری از موارد، همکاری جمعی و اقدامات مشترک با تهدیدات و فرصت های مشترک دارند. ارتباط درونی این بنگاهها و نهادها، کاهشدهنده هزینه ها و تسهیل کننده خلق و تسهیم موجودی مشترکی از تولیدات، فناوری، دانش سازمانی و درک نیاز مشتریان برای تولید محصولات و خدمات بهتر در بازار است(نوروزیان، ۱۳۸۴)
در گذشتهای نه چندان دور، خوشههای صنعتی را صرفاً بر اساس مزایای اقتصادی منتج از نزدیکی جغرافیایی دسته بندی میکردند. ولی امروزه رویکردی نسبتاً متفاوت شکل گرفته است که به مفهوم خوشه به عنوان عاملی در مزایای رقابتی مینگرد(پورتر^[۱۵]،۲۰۰۳) با این نگاه، قدرت یک خوشه به یک سری از عوامل تعاملی بستگی دارد که عبارتند از: استراتژی شرکت، محیط و شرایط نهادهها، محیط و شرایط تقاضا، صنایع وابسته و پشتیبان، سیاستها و مشوق های مالی دولت و نظایر آن. اگرچه این رویکرد به عناصر دانشمدار به عنوان پیوند اجتماعی توجه بیشتری دارد، ولی هنوز هم روی ارتباطات اقتصادی تأکید زیادی میشود (نوروزیان، ۱۳۸۴).
۲-۱-۲-۱۹)عناصر بکارگیرنده و دگرگون کننده دانش در خوشه های صنعتی
برخی عناصر نظام دانش گرایش بیشتری به استفاده، کپیبرداری و اقتباس از دانشهایی دارند که در نظام تولید جا افتادهاند، اما برخی دیگر بیشتر به کسب، خلق، پردازش و تسهیم دانش های نو گرایش دارند تا آنها را در نظامهای مذکور به اجرا در آورند(لورنز^[۱۶]،۲۰۰۵) برای مثال عناصر به کارگیرنده دانش شامل نگهداری یا مفاهیم به کارگرفتن دانش و دگرگون کردن آن در دو سر طیف یکسانی قرار دارند، اما تمایز آنها برای تحلیل کل سیستمهای دانش خوشه ای اهمیت دارد. برای مثال، شرکتی می تواند فناوری جدید را پیدا و اقتباس کند که به طور کامل از درون خوشه کپی برداری شده باشد. درست است که برخی از شرکتها ممکن است به طور انفرادی مقداری نوآوری به خرج دهند، اما به کل خوشه هی چگونه اندوخته دانش افزوده نشده یا این افزایش ناچیز است. مقدار زیادی از مبادلات، به کارگیری و کپی برداری از دانش ممکن است در نظام خوشه ای درون نگر رخ دهد که برای شرکت ها به صورت انفرادی، پویاییهایی نیز به همراه آورد، اما کل خوشه همچنان از لحاظ فنی ایستا باشد.
۲-۱-۲-۲۰) مدیریت دانش در ارتباط با مشتری

شکل ۴-۲- مدل ACV ( Hall et al,2000)
۴-۲- بازاریابی مناسبتی (بازاریابی براساس مناسبت یا OBM)
بازاریابان و اکثر کسب­ و­کارها تمایل دارند برای جذب و حفظ مشتریان از طریق فعالیت­های بازاریابی خدمات مطلوب­تری را به مشتریان­شان ارائه نمایند. روش­های فراوانی برای بهبود فعالیت­های بازاریابی از قبیل تحقیق، تحلیل، استفاده از بخش­بندی دموگرافیک و روانشناختی، نسبت­های ارزش و … وجود دارد. اما بسیاری از این فعالیت­های بازاریابی زمانی که مشتریان برای خرید آمادگی ندارند این هدف را برآورده نمی­کند. بنابراین اکثر بازاریابان و کسب و­کارها برای ارائه خدمات مطلوب­تر به مشتریان، از بازاریابی براساس مناسبت­ها استفاده می­ کند. بازاریابی براساس مناسبت این هدف را از طریق یافتن مناسبت­های خاص هر گروه از مشتریان و ارائه محصولات و خدمات متناسب با آن­ها بصورت منحصر­به­فرد انجام می­دهد. عمومی­ترین استفاده از بازاریابی مناسبت­ها در ایام تعطیلات است. از آنجا که اکثر مردم محصولات و خدماتی را در ایام مناسبت­ها خریداری می­ کنند بنابراین بازاریابان می­توانند از فعالیت­های بازاریابی براساس مناسبت­ها نسبت به دیگر فعالیت­های ترفیعی بصورت گسترده­تر استفاده نمایند^[۳۰]. در ادامه به فرآیندهای بازاریابی براساس مناسبت­ها پرداخته شده که این فرایند عبارتنداز:

• • تعیین اقلام: شامل هر نوع محصولات یا خدماتی که ممکن است، استفاده شود.

• • تعیین محیط: شامل تحلیل مکان­ها، جایی که مصرف کننده امکان دارد فرصتی برای خرید، انتخاب یا استفاده داشته باشد. این محیط ممکن است واقعی یا بصورت مجازی باشد.

• • تعیین نوع مصرف: بعد از تعیین محیط در این مرحله مصرف کنندگان برطبق اهداف خرید در طبقه ­های گوناگونی دسته­بندی می­شوند.

• • تعیین مناسبت: بعد از تعیین طبقه ­های گوناگونی از مصرف­ کنندگان برای هر محیط در این مرحله سبک زندگی و فعالیت­ها یا مناسبت­ها برای هر گروه از مصرف کنندگان تعیین می­ شود. بطور کلی هر گروه از مصرف­ کنندگان در انواع مختلفی از فعالیت­ها در زمان­های مختلف درگیر خواهند شد. مناسبت­ها ممکن است در یک روز از زندگی در نظر گرفته شده باشند. اطلاعات درباره سبک زندگی مصرف­ کنندگان مشابه اطلاعات مصرف اقتصادی- اجتماعی و جمعیت شناختی مصرف­ کنندگان است.

تعیین اقلام
تعیین محیط
تعیین نوع مصرف ­کننده
تعیین مناسبت
“چه وقت”

تعیین نیاز
“چرا”

تعیین روش­های خرید
چگونه"”

تعیین راه ­حل
بر اساس مناسبت

بهره ­برداری از مناسبت­های موجود و ایجاد مناسبت­های بعدی

شکل ۵-۲- فرایند بازاریابی براساس مناسبت­ها (Bhrl et al, 2012)

• • تعیین نیاز: دراین مرحله بر مبنای هر یک از این فعالیت­ها که برای هر گروه از مصرف­ کنندگان تعیین شده، موارد استفاده­ یا نیازهایی (وظیفه ­ای یا عاطفی) برای هر طبقه از مصرف­ کنندگان تعیین می­ شود. اطلاعات درباره نیازهای مصرف­ کنندگان بطور عمده برمبنای اطلاعات اقتصادی – اجتماعی و جمعیت شناختی مصرف­ کنندگان، مشابه با مراحل قبلی جمع­آوری و تجزیه و تحلیل می­ شود.

• • تعیین روش­های خرید: در این مرحله کانال­هایی که مصرف­ کنندگان ممکن است اقدام به خرید نمایند مشخص می­ شود. اصظلاح “چگونه” در این مرحله بر کانال­هایی که مصرف­ کنندگان به روش­های گوناگون خرید می­ کنند، تمرکز می­ کند. در این مرحله نیز اطلاعات چگونگی خرید، برمبنای اطلاعات جمعیت شناختی و اقتصادی- اجتماعی مصرف­ کنندگان مشابه با روش­های قبلی جمع­آوری و تجزیه و تحلیل می­ شود.

• • تعیین راه­حل بر مبنای مناسبت­ها: بر مبنای چه وقت، چرا و چگونه یا ترکیبی از این­ موارد، راه­ حل­های بازاریابی بر اساس مناسبت­ها بوجود می ­آید.

• • بهره ­برداری از مناسبت­های موجود و خلق مناسبت­های بعدی: آخرین مرحله از این فرایند بر بهره ­برداری از مناسبت­های مصرف کنندگان تمرکز می­ کند. زمانی که مصرف کنندگان از محصولات و خدمات فعلی استفاده می­ کنند بازاریابان تلاش می­ کنند که مناسبت­های جدیدی را به مصرف کنندگان پیشنهاد نمایند (Behrle et al,2012).

۵-۲- راهبرد بازاریابی رویدادی
بازاریابی رویدادی زمینه مهمی برای رشد سریع بازاریابی و تبلیغات است که بعنوان عاملی مهم در ترفیع محصولات و خدمات یک شرکت در نظر گرفته شده است (Taranto,1998). بازاریابی رویدادی بطور کلی در مرحله معرفی و رشد چرخه عمر محصول استفاده می­ شود. بازاریابی رویدادی اغلب زمانی استفاده می­ شود که سازمان­ها قصد دارند محصولات جدیدی را به بازار عرضه نمایند یا سهم بازار جدیدی را بدست آورند (Berhrer & Larsson, 1998). آلن و همکاران^[۳۱] (۲۰۰۲) معتقدند که راهبرد بازاریابی رویدادی باید برمبنای، نیازهای بازار (رفتارهای مصرف ­کننده، بخش­بندی­های بازار، آگاهی از بازار، شکاف بازار و سهم بازار)، اهداف سازمانی رویداد (ماموریت، اهداف شرکت، راهبرد کسب­و­کار و موقعیت بازار)، قابلیت سازمانی رویداد (منابع سازمان، قدرت­ها و ضعف­ها، تجزیه و تحلیل رقیب و تجزیه و تحلیل صنعت) و فرصت­ها (فرصت­های رقابتی، بررسی محیط، جذابیت بازار و تهدید­ها) باشد.
۱-۵-۲- مفاهیم مهم در بازاریابی رویدادی
بازاریابی رویدادی برای ردوبدل کردن (دادن و گرفتن) تجربیات مشتریان تلاش می­ کند. اگر مشتری در هنگام استفاده از محصول تجربه خوبی کسب نماید رابطه بین سازمان و مشتری قوی­تر خواهد شد. دو روش برای انجام آن وجود دارد: نخست از طریق تماس چهره به چهره مشتری و سازمان و دوم حقیقت، وقتی که تجربه واقعی ایجاد شده است برای زمان طولانی­تری در حافظه می­ماند اگر در طول رویداد اشتباهی رخ دهد مشتری برای مدت خیلی طولانی آن را به خاطر می­آورد. مفاهیم مهم در بازاریابی رویدادی عبارتنداز:

• • پیام^[۳۲]: هدف از بازاریابی رویدادی مکاتبه یک پیام از طریق رخدادهای برنامه­ ریزی شده که می ­تواند پیامدهای با ارزشی را برای مشتریان به دنبال داشته باشد.

• • تعامل^[۳۳]: بازار هدف در بازاریابی رویدادی شامل هر فردی که در یک زمان خاص، و در یک مکان خاص حضور دارد. تعامل از طریق چگونگی مشارکت مشتریان در مشارکت­های اجتماعی ایجاد شده، حاصل می­ شود و همچنین بستگی به این دارد که آیا مشتری در رویداد حضور دارد و یا اگر رویداد رخ داده باشد مشتری در چه مکانی حضور دارد که نیازمند تعامل بین مشتری و رویداد است (Behrer & Larsson , 1998).

• • یکپارچگی^[۳۴]: به نقل از لوتورپ^[۳۵] (۱۹۹۷) بازاریابی رویدادی نباید یک فعالیت مجزا برای سازمان باشد. بازاریابی رویدادی باید مکملی برای راهبرد بازاریابی باشد و با آن یکپارچه و هماهنگ باشد. به نقل از میلگروم^[۳۶] اهمیت بازاریابی رویدادی برای بازاریابان در این است که آن بخشی از راهبرد بازاریابی و راهبرد کلی کسب­و­کار باشد.

۲-۵-۲- اهداف بازاریابی رویدادی
بازاریابی رویدادی می ­تواند به­دنبال هدف­های متفاوتی باشد اما عمومی­ترین استفاده از بازاریابی رویدادی، تلاش برای ایجاد تصویری مطلوب از یک نام تجاری خاص یا برای کل سازمان، ایجاد آگاهی نسبت به نام تجاری و افزایش فروش به مشتریان است. هدف دیگر بازاریابی رویدادی اطلاع­رسانی دربارۀ ویژگی جدید محصولات موجود یا نام تجاری محصولات جدید است (Eckerstein,2002). بهرر و لارسون (۱۹۹۸) معتقدند که هدف استفاده از بازاریابی رویدادی، افزایش انگیزه­ اقتصادی برای پیدا کردن روش­های ارتباطی مدرن و غیر سنتی، خواسته­ های بالاتر در بازاریابی شرکت­ها است، که این حقیقت بوسیله مارکوس^[۳۷](۱۹۹۷) حمایت شده است کسی که ادعا می­ کند امروزه نفوذ رسانه بطور نامرتب در رویدادها، که همه بخش­های مدیریت برای دسترسی به مشتری نهایی را درگیر کرده، مورد نیاز است و هدف آخر افزایش دانش و تجربه بازاریابی از طریق رویدادها، که دانش و تجربه بازاریابی از طریق رویدادها را افزایش و نظامند ساخته است که این واقعیت را می­توان در بسیاری از سازمان­های بازاریابی رویدادی که به تازگی ایجاد شده ­اند، مشاهده نمود.
۳-۵-۲- نوآوری ارتباطی بازاریابی رویدادی
نوآوری ارتباطی بازاریابی رویدادی از طریق ویژگی­های زیر حاصل می­ شود: