بررسی فقهی و حقوقی احکام فرد متعدی به حریم خصوصی اشخاص حقیقی- قسمت ۱۰ | ... | ||
چینی به قصد ایجاد یک زندگی سالم و بدون فقر مادی و جهل فکری برای عموم افراد جامعه، حاصل می شود. علاوه بر این، اصل ۲۲ صریحاً اعلام می دارد که جان اشخاص در برابر هر گونه تعرض مصون است، مگر به حکم قانون اصل مذکور، سلب حیات آدمی را ممنوع می سازد و برای زندگی افراد حرمت و احترام قائل شده و بدان بها می دهد، جز در مواردی که فرد مجرم، عامل چنان عملی گردد که به موجب قانون جزا، مستحق اعدام و مرگ باشد.
۳- امنیت مال:مالکیت شخصی، سدّی در برابر سلطه دولت و جامعه بر فرد است و فرد را قادر می سازد که در برابر استبداد و خودکامگی بایستد و با قاطعیت از حیثیت و عزت نفس و آزادی خود دفاع کند. اما وقتی دارایی و مایملک فرد از او سلب شد فقر و محرومیت و ترس از بیکاری و گرسنگی فرد را به پذیرفتن هر گونه پستی، زبونی و ترک عزت نفس وادار می سازد. بی دلیل نیست که متفکران و فلاسفه بزرگ، مالکیت خصوصی را از لوازم استقلال فرد و رشد شخصیت او و جزء حقوق فطری و طبیعی انسان تلقی می کنند و آن را به عنوان عامل ابتکار و تحرک فرد برای سلامت جامعه لازم و ضروری می شمرند.[۸۵] ۴- امنیت مسکن:امنیت شخصی نه تنها شامل جان، مال و حیثیت فرد بلکه شامل مسکن او نیز می شود، لذا خانه شخص مصون از تعرض است و بدون اجازه صاحبخانه نمی توان وارد منزل او شد. حتی مأموران نیز حق بازرسی خانه را ندارند مگر با اجازه مقامات قضایی و با رعایت تشریفات قانونی. شاید بتوان گفت آنچه در واقع به خانه ارزش می دهد، امنیت آن است که برای ما این امکان را فراهم می آورد که در زندگی داخلی و خصوصی خود از استقلال کامل بهره مند شویم. اگر بنا شود خانه شخص هر موقع مورد تعرض و مزاحمت قرار گیرد و یا خودسرانه تفتیش و بازرسی شود، دیگر امنیت خاطر، آزادی و آسایش فکری از او سلب می شود و استقلال فردی و به طور کلی امنیت شخصی، مفهوم خود را از دست می دهد.[۸۸] موضوع امنیت مسکن و اینکه کسی حق ندارد بدون اجازه صاحبخانه و یا اجازه قانون وارد منزل بشود، در اسلام صریحاً تأکید شده است. قرآن مجید در سوره نور آیه ۲۷ و ۲۸ چنین دستور می دهد: «ای کسانی که ایمان آورده اید به خانه ای غیر خانه های خودتان وارد نشوید مگر آن که اجازه بگیرید و بر ساکنانش سلام کنید، این برای شما بهتر است شاید پند گیرید. اگر کسی را در خانه نیافتید در آن داخل نشوید و اگر به شما گفته شد برگردید، برگردید که برای شما بهتر است و خدا به اعمالی که می کنید داناست». در قانون اساسی نیز امنیت مسکن افراد، به عنوان یکی از حقوق مهم شهروندی شناخته می شود که نه تنها اشخاص خصوصی و عمومی حق تعرض به آن را ندارند بلکه با استناد به اصل ۳۱ و بند۱ اصل ۴۳ تأمین مسکن برای مردمان از جمله تکالیف اجتماعی دولت محسوب می شود بدین معنا و به موجب اصل ۲۲، مسکن از تعرض مصون است مگر در مواردی که قانون حکومت اسلامی ورود به حریم اشخاص را تجویز کند. حکم تعدی به امنیت و پیامد سلب امنیت: عدم تأمین امنیت حریم خصوصی و خلوت اشخاص باعث می شود که احساس دلهره و اضطراب به خاطر تعرض های خودسرانه، آنها را دائماً در معرض شکنجه های روحی قرار دهد لذا امنیت زندگی خصوصی افراد باید طوری تأمین شود که افراد به هر جا مایل باشند بروند، هر مسکنی را که می خواهند برای خود برگزینند در چهاردیواری خانه خود از آرامش برخوردار باشند و هیچ فرد یا مقامی نتواند بدون دلیل موجه قانونی به حریم مسکن آنها تجاوز نماید و متجاوز به حریم خصوصی و خلوت افراد باید طبق موازین اسلامی و قانون، مجازات شود که در مباحث بعدی به آن پرداخته شده است. د) امنیت و اصول قضایی:اصل برائت: بدون تردید، انتساب فعل یا ترک فعل مجرمانه به افراد، مادام که در مراجع قضایی بوسیله ادلّه روشن مبتنی بر اصول محاکمات و آیین دادرسی به اثبات نرسیده باشد، علّت و موجبی برای مجازات ایشان تلقی نمی شود اصل برائت، گویای همین امر است به عبارت دیگر، تا زمانی که قاضی آگاه و بی طرف، علم به «مجرمیت» کسی پیدا نکرده و به آن رأی نداده است، فرد متهم از هر گونه مجازاتی در امان می باشد.
[یکشنبه 1399-12-17] [ 10:52:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|