اجتناب از آن بوده است .
ضرب المثل انگلیسی ” عشق و جنگ هر رفتاری را توجیه می کند ” ،ایده ایی
خودخواهانه بیش نیست که تعادل و توازن روابط دولتها را برهم خواهد زد.[۱۹۲]
اولین اسناد تدوین حقوق بشر دوستانه به این اصل تکیه داشتند که ، حق متخاصمان در
انتخاب شیوه ها و ابزار صدمه به دشمن نامحدود نیست.[۱۹۳]
به این ترتیب حمایت از افراد غیر نظامی ، محدود کردن آثار مخاصمه به نظامیان و
همچنین پرهیز خشونت بی حساب نسبت به رزمندگان ، که در طول تاریخ دغدغه ی
مکاتب فلسفی ، اخلاقی بوده است ، به اجماع دول متمدن رسیده و قانون گذاری برای
آنچه که امروز حمایت از قربانیان جنگ ها می نامیم ،
عرصه ظهور یافته است.[۱۹۴]
فنداسیون بنای قواعد بشر دوستانه ، در خصوص شیوه ها و ابزار جنگ را می توان
مفهوم ضرورت نظامی دانست[۱۹۵]. بر این اساس ، اموال و اهداف غیر نظامی ، اهداف
مشروع حمله نیستند و تنها می توان به شیوه ها و ابزاری دست برد که پیروزی بر قوای
نظامی دشمن آنها را توصیه نماید.[۱۹۶]
این اصول در کد لیبر ۱۸۶۳ ،بیان شده بود علاوه بر آن اعلامیه ی سن پترزبورگ
۱۸۶۸ نیز سند ماندگاری از قرن نوزدهم است که قتل وحشیانه و استفاده از سلاح هایی
که موجب درد مضاعف و غیر لازم می گردد را ممنوع نموده است .[۱۹۷]
دستاورد های محدود بشر دوستانه قرن ۱۹ منجر به کنفرانس های صلح لاهه ۱۸۹۹ و
۱۹۰۷ گردیده ، که هر چند در آن زمان چندان رضایت بخش تلقی نمی شد ، اما سر
آغاز امید بخشی برای طلوع قرن بیستم و افق های بشر دوستانه ی آن بوده است .[۱۹۸]
مقررات لاهه علاوه بر محدود دانشتن روش ها و ابزار جنگ ، به طور کلی استفاده از
سلاح های سمی ، سلاح هایی که موجب تحمیل درد غیر ضروری می گردد ، نابودی
اموال دشمن بدون ضرورت نظامی و بمباران مناطق غیر نظامی را ممنوع اعلام کرد.[۱۹۹]
طولی نکشید که با ورود نیروی هوایی به میدان مخاصمات ، کاربرد سلاح های هوایی ،
نگرانی های بشر دوستانه را افزایش داد و جامعه ی بین المللی بر آن شد ، معاهده ایی
در این راستا تنظیم نماید ، اما نه تنها به دلیل عدم توافق دولتها پیش نویس مقررات هوایی
لاهه ی ۱۹۲۳ هرگز به معاهده تبدیل نشد ، بلکه گاز های خفه کننده نیز جایی در جنگ
ها باز کردند که تهدید علیه جمعیت غیر نظامی را نسبت به گذشته دو چندان می نمود.[۲۰۰]
با دمیده شدن صور جنگ جهانی دوم ، صحنه ای پدید آمد ، که بشریت آموخته ها و
دانسته های بشر دوستانه ی خود را در امتحانی هولناک باز پس دهد ، که متاسفانه
چیزی جز شکست در پی نداشت.
طی این جنگ وحشی گری و تجاوز کاری ، کشتار غیر نظامیان ، تخریب شهر ها و
بمباران هوایی و حتی استفاده از بمب هسته ایی زخم هایی بر جان زمین باقی گذاشت که
دهه ها و سده ها خاطرش را خراش خواهد داد . اما این تجربه ی تلخ ، نه تنها موجب توقف
تلاش های بشر دوستانه نشد ، بلکه بلافاصله پس از جنگ گام های بلندی بر داشته شد ،
و از جمله کنوانسیون های ژنو ۱۹۴۹ تهیه و به تصویب جهانی رسیدند تا شاید کابوس
تلخ گذشته را از ذهن بزداید .
امروزه اساس و بنیاد قواعد حقوق بین الملل ناظر بر مخاصمات مسلحانه ، آنست که در
ماده ی ۳۵ پروتکل الحاقی اول آمده است[۲۰۱] ؛ و حق طرف های مخاصمه مسلحانه در
انتخاب شیوه ها و ابزار های جنگ نا محدود نیست .مخصوصا طرفین از توسل به ابزار
و طرقی که نتایج ذیل به همراه داشته باشد منع شده اند :

• • ورود آسیب بیش از حد و درد غیر ضروری
  • ورود صدمه ی شدید با آثار دراز مدت و گسترده به محیط زیست