جدول (۱-۱): برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دارو یپنتو پرازول

۱-۳ تاریخچه روش های اندازه‌گیری‌ که روی داروی پنتوپرازول صورت گرفته است
اندازه گیری پنتاپرازول سدیم و لانزوپرازول در دوز فرد به شکل قرص توسط RP-HP LC با بهره گرفتن از فاز متحرک:
روش کروماتوگرافی مایع روشی ساده، حساس، دقیق و با کارایی بالا است که برای آنالیز پنتاپرازول سدیم و لانزو پرازول توسعه داده شده است و برای تعیین ترکیبات در محصولات دارویی تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. ردی^[۵] و همکارانش از این روش استفاده کردند.

ترکیبات به خوبی در روی ستون C₁₈ از هم جدا شده اند با بهره گرفتن از یک فاز متحرک متشکل از استونیتریل: بافر فسفات (pH V. O و V/V 40: 60) در سرعت جریان ۱ میلی لیتر بر دقیقه با تشخیص UV در ۲۳۰ نانومتر است.
زمان باز داری پنتاپرازول سدیم و لانزوپرازول ۰۱۷/۲ و ۵۳۸/۲ دقیقه شد و ضریب همبستگی برابر با ۹۹۹/۰ مطالعه نشان می دهد که کروماتوگرافی فاز مایع معکوس حساس و انتخابی برای تشخیص پنتاپرازول سدیم و لانزوپرازل با استفاده فاز متحرک تنها است. ]۳ [.
اندازه گیری پنتاپرازول، راب پرازول^[۶]، اسوم پرازول^[۷]، دومپریدون^[۸] در محصولات دارویی توسط کروماتوگرافی معکوس با بهره گرفتن از یک فاز متحرک :
روش کروماتوگرافی مایع یک روش ساده- حساس- دقیق با کارایی بالا برای آنالیز
تشخیص پنتاپرازول- راب پرازول، اسوم پرازول- دومپریدون با فرابنفش در ۲۱۰ نانومتر می‏باشد که توسعه داده شده است برای تعیین ترکیبات محصولات دارویی تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات به خوبی در ستون فاز معکوس Hy Persil BDS C18 با بهره گرفتن از یک فاز متحرک شامل ( ۷۰/۴) = pH بافرپتاسیم دی هیدروژن فسفات M 5%- استونیتریل (V/V 280: 720) با سرعت جریان ۱ میلی متر بر دقیقه جدا می شوند محدوده‏ی خطی ngml^-1 ۰۰۰/۴- ۴۰۰ برای پنتاپرازول، ngml^-1 ۲۰۰۰-۲۰۰ برای راب پرازول، ngml^-1 ۰۰۰/۴- ۴۰۰ برای اسموم پرازول، ngml^-1 ۰۰۰/۳-۳۰۰ برای دو مپریدول بدست آمد.
حد تشخیص (LOD) بدست آمده: پنتاپرازول ngml^-151/147، راب پرازول ngml^-1 ۶۵/۶۵، اسوم پرازول ngml^-1 ۲۷/۱۳۱، دو مپریدول ngml^-1 ۳۳/۹۸ مطالعه نشان داد که کروماتوگرافی فاز مایع معکوس حساس و انتخاب پذیر برای اندازه گیری پنتاپرازول، راب پرازول اسوم پرازول- دومپریدول با بهره گرفتن از فاز متحرک تنها می باشد. ] ۴[.
اندازه گیری اسپکتروفتومتری معتبر پنتاپرازول سدیم در داروسازی با بهره گرفتن از کلریدفریک و دو عامل کی لیت ساز :
دو روش ساده، حساس و گزینش پذیر برای اندازه گیری پنتاپرازول سسکوهیدرات (PSS) توسعه داده شده است. روش ها مبتنی بر کاهش کلرید آهن توسط PSS در محیط های خنثی وکی لیت از آهن (II) با ۱و۱۰ فنانترولین (Phen) ( روش A )یا ۲ و ‘۲ (بی پیریدیل) (bipy) (روش B) در نتیجه کروموژن های قرمز رنگی در ۵۱۰ و ۵۲۰ نانومتر اندازه گیری می‏شوند به ترتیب برای روش A و روش B در شرایط بهینه، قانون بیر در محدوده‏ی غلظت ۰/۴- ۲۵/۰ و gml^-1 ۵۰- ۵/۲ با ضریب جذب مولار ۱۰^۴ × ۳۵/۵ و cm^-1 mol^-1 ۱۰^۴ ۸۹/۷ و حسایست های سندل ۰۰۸/۰و cm^-2 ۰۵۵/۰ به ترتیب برای روش A و روش B. حد تشخیص (LOD) و حد کمی (LOQ) نیز گزارش شده است.
روش های پیشنهاد شده برای تعیین PSS در شکل خالص و در قرص بدون دخالت مواد جانبی شایع در فرمولاسیون های دارویی مشاهده نشده است.
مقایسه‏ی آماری نتایج حاصل از روش های ارائه شده با بهره گرفتن از روش مرجع نشان داد که تفاوت معنی داری در صحت و دقت وجود ندارد. ] ۵[.
اندازه گیری ولتامتری موج مربعی پنتاپرازول با بهره گرفتن از الکترودر فیلم آنتیموان :
الکترود فیلم آنتیموان (SbFE) برای اندازه گیری مناسب پنتاپرازول مورد استفاده قرار گرفت.
Sbfe روی یک الکترود کربن شیشه ای تهیه شده و در حالت ولتامتری موج مربعی مستقیم به کار گرفته شد. بعد از مطالعه و بهینه سازی چندین پارامتر تجربی، عملکرد الکترو آنالیتکیال در محلول بافر با LOD محاسبه شده moll^-1 ۷- ۱۰ × ۱/۹ و تکرار پذیری بسیار عالی با RSD % 8 به نمایش گذاشته شده است کاربرد واقعی SbFE در الکترو آنالیز آلی از طریق اندازه‏گیری غلظت کم پنتاپرازول در فرم دوز دارویی واقعی نشان داده شده است. ]۶[.
اسپکتروفتومتری اندازه گیری پنتاپرازول سدیم در پزشکی با بهره گرفتن از –N بروموسوکینیمید، در حضور میتل اورانژ و ایندیگوکارمین به عنوان معرف :
باساوایا^[۹] و همکارانش دو روش حساس اسپکتروفوتومتری برای سنجش پنتاپرازول سدیم سسکوهیدرات (PNT) در فرمولاسیون با بهره گرفتن از –N بروموسوکینیمید (NBS) و رنگ های متیل اورانژ و ایندیگو کارمین به عنوان معرف ارائه داده اند. تعیین اکسیدان واکنش نداده توسط واکنش با مقداری ثابت از متیل اورانژ و اندازه گیری جذب در ۵۲۰ نانومتر (روش A) و یا ایندیگوکارمین و اندازه‏گیری جذب در ۶۱۰ نانومتر (روش B)
در هر دو روش از مقادیر NBS واکنش داده مربوط به مقادیر PNT و جذب اندازه گیری شده نشان داد افزایش خطی با غلظت PNT توسط ضریب هم بستگی ۹۹۵۹/۰ و ۹۹۸۵/۰ به ترتیب برای روش A و روش B تقویت می شود برای هر دو روش حد تشخیص و حد کمی گزارش شده است. هم چنین دقت در روز و دقت بین روز نیز ارزیابی شده است.
این روشها برای سنجش PNT در آماده سازی قرص به کار گرفته شد. ]۷[.
اندازه گیری انانتیومر پنتاپرازول در پلاسما انسان توسط کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا چند بعدی HPLC چند بعدی ابزاری قدرتمند برای آنالیز نمونه ها با سطح بالایی از پیچیدگی ها است:
این کار با بهره گرفتن از HPLC با اتصال یک ستون RAM با یک ستون پلی ساکارید کایرال برای آنالیز پنتاپرازول در پلاسمای انسان با تزریق مستقیم گزارش می کند.
انانتیومرها از نمونه های پلاسما با وضوح بالا روی یک تریس (۳،۵- دی متوکسی فنیل کاربامات) از فاز آمیلوز بعد از پاک کردن توسط یک ستون آلتیل RAM BSA جدا شدند.
آب ۵ دقیقه در سرعت جریان ۰/۱ میلی لیتر بر دقیقه برای شستشوی پروتئین های پلاسما به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفت و سپس استونیتریل- آب (v/v 65: 35) برای انتقال و آنالیز انانیتومرهای پنتاپرازول که توسط UV در ۲۸۵ نانومتر شناسایی شد.
زمان آنالیز ۲۸ دقیقه بوده بدون هیچ زمانی که صرف آماده سازی نمونه شد. رابطه‏ی خطی خوبی در محدوده‏ی غلظت ۲۰/۰ تا ۵/۱ میلی گرم بر میلی لیتر برای هر انانیتومر بدست آمد. دقت و صحت درون و بیرون روز با غلظت کم پلاسما (۲۴/۰ میلی گرم برمیلی لیتر)، غلظت متوسط پلاسما (۷۰/۰ میلی گرم بر میلی لیتر) و غلظت زیاد پلاسما (۳/۱ میلی لیتر بر میلی‏لیتر) مشخص شد و یک CVمتفاوت از ۸۰/۱ تا ۴۳/۸% و دقت از ۸۶ تا ۹۲% داد ریکاوری انانیتومرهای پنتاپرازول در محدوده‏ی ۷/۹۳- ۲/۱۰۱% بود.]۸[.
ولتامتری آندی پالس دیفرانسیل اندازه گیری پنتاپرازول در فرم های دوزاژ دارویی و پلاسما انسان با بهره گرفتن از الکترود کربن شیشه ای :
پنتاپرازول به عنوان یک داروی ضد زخم معده از طریق مهار K⁺, H⁺ آدنوزین ‘۵- تری فسفات در سلول های جداره‏ی معده استفاده می شود. آن صرف نظر از ترشحات اسیدی ماهیت تحریک را کاهش می دهد استفاده از ولتامری پالس دیفرانسیل برای تعیین پنتاپرازول در فرم های دوزاژدارویی و پلاسمای انسان با بهره گرفتن از یک الکترودکربن شیشه ای مورد بررسی قرار گرفته است. بهترین پاسخ ولتامتری برای الکترود کربن شیشه ای در محلول بافر بریتون- رابینسون از ۰/۵= pH به سرعت اسکن ۲۰ میلی ولت بر ثانیه و دامنه پالس ۵۰ میلی ولت ارائه شد. این روش الکتروآنالیتکیال قادر به تعیین پنتاپرازول در محدوده‏ی غلظت ۰۱۰۶/۶ – ۰۱۰۴/۸ مولار بود. دقت و صحت نیز بررسی شد.
حد تشخیص و حد کمی به ترتیب ۰۱۰۷/۴ و M 0107/9 بودند سرعت- دقت و انتخاب‏پذیری خوب نیز برای تعیین پنتاپرازول درفرم های دوزاژدارویی و پلاسمای انسان دیده شد.
برای مقایسه اهداف کروماتگرافی مایع با عملکرد بالا با یک آرایه دیود تشخیص UV/vis در ۰/۲۹۰ نانومتر تعیین شد. ]۹[.