• متن کتاب علوم تجربی پایه اول و دوم ابتدایی به صورت فعال ارائه شده اند.

نتایج پژوهش کوروش فتحی واجارگاه در سال ۱۳۷۲ تحت عنوان ” ارزشیابی شیوه ارائه محتوای کتب علوم تجربی دوره ابتدایی سال ۷۲-۷۱ بااستفاده از روش ویلیام رومی “به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم نشان می دهد که :
شیوه تالیف کتب علوم پایه های دوم و سوم و چهارم و پنجم ابتدایی نامطلوب اما پرسش اکثر فصول در حد مطلوب می باشد،و شاخص درگیری دانش آموز باتصاویر و اشکال اکثر فصول این کتب به استثنای پایه پنجم(چهار فصل کمتر از ۴/۰ و چهار فصل در حد مطلوب می باشد )نا مطلوب است .
نتایج پژوهش سید منصور مرعشی تحت عنوان ” ارزشیابی شیوه ارائه محتوای کتاب شیمی ۲ بااستفاده از روش ویلیام رومی “در نشریه آموزش شیمی نشان می دهد که :

1. ضریب درگیری با متن کتاب شیمی ۲ در فصلهای ۶ گانه این کتاب به ترتیب عبارتند از :

– فصل ۱ :۴۲/۰ – فصل ۲ :۴۴/۰
– فصل ۳ :۸۱/۰ – فصل ۴ :۵۷/۰
– فصل ۵ :۹۴/۰ – فصل ۶ :۶۱/۱
که نشان دهنده این مساله است که هر ۶ فصل کتاب شیمی سال دوم به صورت فعال ارائه شده است .

1. بررسی میزان بکارگیری روش فعال در ارائه پرسشها و تمرینهای آخر فصل هر یک از فصلهای کتاب شیمی ۲ ،ضرایب به دست آمده در این کتاب به ترتیب عبارتند از :

– فصل ۱ :۱ – فصل ۲ :۴۲/۱
– فصل ۳ :۴۰/۱ – فصل ۴ :۲۵/۱
– فصل ۵ :۵۸/۰ – فصل ۶ :۶۶/۴
که از ۶ فصل ،۵ فصل به صورت فعال و ۱ فصل به صورت غیر فعال ارائه شده است و این امر نشان دهنده این واقعیت است که به جز پرسشها و تمرینهای پایان فصل ۶ ،بقیه فصلهای کتاب پرسشهایی را برای دانش آموزان مطرح کرده اند که منجر به درگیری ذهنی آنان با مساله شده و قدرت تجزیه و تحلیل و تفکر منطقی آنان را مورد توجه قرار داده است .
ب ) در حوزه حیطه ی شناختی بلوم
نتایج پژوهش ابراهیم ادیبی سده در سال ۱۳۷۴ ، تحت عنوان ” تحلیل محتوای کتاب تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی بر اساس طبقه بندی بلوم و همکاران “به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم دانشکده علوم تربیتی ، نشان می دهد که :

1. محتوای کتابهای تعلیمات اجتماعی پایه اول ،دوم ،سوم راهنمایی به گونه ای تدوین شده که سطح دانش در کتاب اول ۷۰/۳۲ درصد ، کتاب دوم ۵۶/۵۱ درصد و کتاب سوم ۵۴/۵۱ درصد مورد توجه قرار گرفته است . درمجموع ۷۰/۴۶ درصد کل محتوا در این سه کتاب به سطوح دانش اختصاصی یافته است.
2. سطح درک و فهم درکتاب تعلیمات اجتماعی سال اول ۶۶/۴۱ درصد ،کتاب سال دوم ۶۴/۳۱ درصد و در کتاب سال سوم ۲۴/۴۱ درصد مورد توجه قرار گرفته است .در مجموع ۲۹/۳۷ درصد کل محتوای این سه کتاب به سطح درک و فهم اختصاص یافته است .
3. سطح کاربرد در کتاب اجتماعی سال اول راهنمایی ۱۳/۵ درصد ، کتاب سال دوم ۱۷/۱ درصد و در کتاب سال سوم به این سطح توجه نشده است ، و در مجموع ۸۲/۱ درصد کل محتوا در این سه کتاب سطح کاربرد را شامل می گردد .
4. سطح تجزیه و تحلیل در کتاب تعلیمات اجتماعی سال اول راهنمایی ۷۷/۵ درصد ، کتاب سال دوم ۳۴/۲ درصد و در کتاب سال سوم به این سطح توجه نشده است .در مجموع ۲۸/۴ درصد کل محتوای این سه کتاب سطح تجزیه و تحلیل را مورد توجه قرار داده است .
5. سطح ترکیب در کتاب تعلیمات اجتماعی سال اول راهنمایی ۷۷/۵ درصد ، در کتاب سال دوم ۹۱/۳ درصد و در کتاب سال سوم ۵۵/۱ درصد مورد توجه قرار گرفته است .در مجموع ۶۳/۳ درصد کل محتوای این سه کتاب سطح ترکیب اختصاص یافته است.
6. سطح ارزشیابی در کتاب تعلیمات اجتماعی سال اول راهنمایی ۹۷/۸ درصد ، در کتاب سال دوم ۳۸/۹ درصد و در کتاب سال سوم ۶۷/۵ درصد مورد توجه قرار گرفته است .در مجموع ۰۸/۸درصد کل محتوای این سه کتاب به سطوح ارزشیابی اختصاص یافته است .

نتایج پژوهش ذبیح ا… رحمانی در سال ۱۳۷۵ ، تحت عنوان “تحلیل محتوای کتاب دانش اجتماعی نظام جدید متوسطه بر اساس طبقه بندی بلوم و همکاران “به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی نشان می دهد که :

1. در تدوین محتوای این کتاب به همه سطوح حیطه شناختی به یک اندازه توجه نشده است .
2. در تدوین محتوا ، سطح دانش و درک و فهم بیشتر مورد توجه بوده اند و سطوح کاربرد ، تجزیه و تحلیل ، ترکیب و ارزشیابی کمتر مورد توجه بوده اند .
3. محتوای کتاب دانش اجتماعی نظام جدید سال ۷۵-۷۴ از نظر میزان پوشش بر روی سطح حیطه شناختی از توازن مناسبی برخوردار نمی باشد .
4. در تدوین پرسشهای کتاب به همه سطوح حیطه شناختی به یک اندازه توجه نشده است .
5. در تدوین پرسشهای کتاب ، سطح دانش ، درک و فهم و تجزیه و تحلیل بیشتر مورد توجه بوده اندو سطوح کاربرد ، ترکیب و ترزشیابی کمتر مورد توجه بوده اند.
6. فراوانی و درصد هدفهای رفتاری سطوح حیطه شناختی کتاب دانش اجتماعی نظام جدید ، به ترتیب از بیشتر به کمتر عبارتند از : دانش ، درک و فهم ، تجزیه و تحلیل ، کاربرد ، ترکیب و ارزشیابی .

نتایج پژوهش محسن ابراهیم زاده کیا کلایه در سال ۷۸-۷۷ تحت عنوان ” تحلیل محتوای کتاب تعلیمات اجتماعی پنجم ابتدایی بر اساس طبقه بندی بلوم و همکاران از هدفهای رفتاری در سطوح حیطه شناختی ” پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی نشان می دهد که :

1. در تدوین محتوای کتاب به همه سطوح حیطه شناختی به یک اندازه توجه نشده است .
2. محتوای کتاب تعلیمات اجتماعی پنجم سال ۷۷ – ۷۶ از نظر میزان پوشش بر سطوح حیطه شناختی از توازن مناسبی برخوردار نمی باشد .
3. درتدوین محتوا ،سطح دانش وفهم بیشتر مورد توجه بوده اند و سطوح کاربرد ،تجزیه وتحلیل ، ترکیب و ارزشیابی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند .
4. در تدوین پرسشهای کتاب به همه سطوح حیطه شناختی به یک اندازه توجه نشده است .
5. در تدوین پرسشهای کتاب ،سطح دانش و درک و فهم و تجزیه و تحلیل بیشتر مورد توجه بوده اند و سطوح کاربرد و ترکیب و ارزشیابی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند .
6. فراوانی و درصد هدفهای رفتاری سطوح حیطه شناختی کتاب اجتماعی پنجم ابتدایی به ترتیب از بیشتر به کمتر عبارتند از : دانش – درک و فهم – تجزیه و تحلیل – ارزشیابی – ترکیب – کاربرد.

نتایج پژوهش مهدی محمدیان مقدم در سال ۷۲-۷۱ تحت عنوان « تحلیل محتوای کتابهای جغرافیای دوره راهنمایی بر اساس طبقه بندی بلوم و همکاران از هدفهای رفتاری در سطوح حیطه شناختی » پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم نشان می دهد که :

1. مطالب و محتوای کتابهای جغرافیای پایه اول ، دوم و سوم راهنمایی به گونه ای تدوین شده است که تاکید اصلی بر هدفهای سطح دانش و اطلاعات است ،بطوریکه ۴۷ درصد از هدفهای این کتابها در سطح دانش قرار دارند .
2. در کتاب پایه سوم راهنمایی استفاده از هدفهای سطح درک و فهم بیشتر از سایر پایه هاست ، بطوریکه ۵۰ درصد از هدفهای رفتاری این کتاب در سطح درک و فهم قرار دارد .
3. در هر یک از سه پایه تحصیلی ۹/۱۶ ، ۵/۱۶ ، ۴/۷ درصد هدفهای رفتاری به سطح کاربرد اختصاص دارد .