۳-۵-۳ ابزار تحقیق
قد سنج دیواری: برای اندازه گیری قد شرکت کننده ها استفاده شده است.

جلیقه وزنه و وزنه های پا : برای اعمال و تنظیم اضافه بار و به منظور ایجاد مقاومت استفاده شده است.
ترازوی دیجیتال: برای اندازه گیری وزن شرکت کننده ها از ترازوی دیجیتال استفاده شده است.
متر نواری: برای اندازه گیری حداکثر مسافت پرش و تعیین مسافت های راه رفتن و … از متر نواری استفاده شده است.
صندلی: به منظور تمرین های نشستن به ایستادن از صندلی بدون تکیه گاه استفاده شده است.
پله^[۱۲۶]: به منظور انجام تمرینات بالا رفتن از کنار و از جلو از پله استفاده شده است.
سیستم موسیقی: به منظور افزایش لذت و مشارکت کودکان در پس زمینه تمرین استفاده شده است. کلاس های تمرین قدرتی نسبت به کلاس های قلبی و عروقی به تمپوی پایین تری دارد. این نوع موسیقی انگیزش و هیجان را افزایش داده و موجب افزایش انرژی و کار بدنی می شود. در این تحقیق موسیقی ورزشی مهیج که به طور معمول حین ورزش و فعالیت ورزشی در اماکن ورزشی و باشگاه های بدنسازی استفاده می شود، اجرا شده است. از موسیقی با ۱۲۰ تا ۱۲۴ bpm که عمومی ترین دامنه تمپویی که شنیده می شود، استفاده شده است (۴۰).
کرونومتر : برای اندازه گیری مدت زمان راه رفتن و برخی از ابعاد کارکرد حرکتی درشت استفاده شده است.
۳-۵-۴ روایی و پایایی ابزار جمع آوری داده ها
GMFCS:
این آزمون یکی از آزمون های معتبر است که استفاده از آن آسان و به طور وسیع در سطح جهانی به کار می رود . پالیسون و همکاران (۲۰۰۸) روایی و پایایی آزمون GMFCS را درکودکان فلج مغزی تایید کرده اند (۶۹). در ایران این آزمون توسط لیلا دهقان و همکاران (۱۳۸۸) در دانشگاه علوم پزشکی تهران ترجمه فارسی شده و روایی و پایایی آن تایید شده است (۱۸۹).
آزمون یک دقیقه راه رفتن سریع:
ود در سال (۱۹۹۲) روایی و پایایی آزمون یک دقیقه راه رفتن سریع را برای کودکان فلج مغزی تایید کرده است (۱۹۰).
آزمون ۱۰ متر راه رفتن:
این آزمون به عنوان معیار استاندارد به منظور روایی نتایج گوناگون اندازه گیری ها در جمعیت های مختلف بیماران توسط فین و همکاران (۲۰۰۲) استفاده شده است (۱۹۱). این آزمون با پایایی بالای آزمون مجدد^[۱۲۷] (۸۵/۰ICC=) برای کودکان مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک توسط لیو و همکاران (۲۰۰۴) گزارش شده است (۱۹۲).
آزمون زمانی پله:
به عنوان معیاری استاندارد و دارای پایایی مناسب برای کودکان CP می باشد و در مطالعات مختلفی نیز از این آزمون استفاده شده است (۸۳).
آزمون GMFM-66:
پالیسون و همکاران (۲۰۰۸) روایی و پایایی این آزمون را در کودکان ۶ ماه تا ۱۶ سال مبتلا به فلج تایید کرده اند (۸۹). محمودیان و همکاران پایایی (۱۳۹۰) پایایی این آزمون را در کودکان فلج مغزی اسپاستیک ۵ الی ۷ سال تایید کرده اند (۱۹۳).
پرسشنامه CAPE :
روایی و پایایی این پرسشنامه برای نخستین بار توسط کینگ^[۱۲۸] و همکاران (۲۰۰۴) در کشور کاندا در ۴۲۷ کودک با ناتوانی های جسمانی تایید شده است (۱۹۴). روایی صوری و محتوایی آن به صورت کیفی به وسیله متخصصان در جلسات متعدد در دانشگاه علوم پزشکی تهران مورد تایید قرار گرفته است و در مطالعات متعددی در ایران به منظور سنجش مشارکت در فعالیت های اوقات فراغت کودکان CP استفاده شده است (۱۹۵).
۳-۶ پروتکل تمرینی
پس از تصویب پروپوزال، از طرف دانشکده تربیت بدنی طبق نامه ای محقق به آموزش و پرورش استثنایی و سازمان بهزیستی استان البرز معرفی شده است. آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی البرز نیز طبق ارسال نامه ای محقق را به مدارس استثنایی و کلینک های درمانی (کلینک های آفتاب و توانمهر) تحت نظر بهزیستی معرفی نموده است. پس از مراجعه به مدارس مربوطه و کلینک های کاردرمانی و گرفتن رضایت نامه کتبی از والدین، محقق به پرونده های پزشکی بایگانی شده افراد CP جهت بررسی وضعیت های پزشکی (نوع فلج مغزی، بهره هوشی، سن ) مراجعه نمود. پس از همگن کردن نمونه ها از نظر سن، وزن، قد، BMI، سطح توانایی حرکتی درشت (GMFCS)، جنسیت نمونه ها به طور تصادفی به ۲ گروه مداخله (۱۴ نفر) و گروه شاهد (۱۴ نفر) تقسیم شده اند. قبل از شروع پیش آزمون، شرکت کننده ها آموزش هایی درباره انجام حرکات آزمون قدرت عضلانی، کارکرد حرکتی درشت و توانایی راه رفتن را دریافت کرده اند. سپس اندازه گیری قدرت عضلانی اندام های تحتانی آزمون کارکرد حرکتی درشت، توانایی راه رفتن که خرده مقیاس های آن در قسمت ابزار ذکر شده است به عمل آمده است. پر کردن پرسشنامه CAPE نیز توسط کودک و با کمک والدین صورت گرفت. برای جلوگیری از ایجاد سوگیری همه آزمون ها توسط یک آزمونگر انجام گرفته شده که در مورد گروه مداخله و شاهد اطلاعی نداشته است. پس از اندازه گیری های پایه محقق کودکان را با نحوه چگونگی انجام برنامه تمرینی آشنا کرده و شرکت کننده ها توضیحاتی درباره نحوه چگونگی انجام برنامه تمرینی را به وسیله مربی دریافت کرده تند.گروه مداخله ۱۲ هفته برنامه تمرینی مقاومت فزاینده گروهی با ضمیمه موسیقیایی (غیر از روز تعطیلات)، ۳ زمان در هفته را انجام داده اند که هرجلسه تمرین۶۰ -۵۰ دقیقه به طول انجامیده است. برنامه تمرینی به ترتیب شامل ۱۰- ۵ دقیقه گرم کردن و حرکات کششی، ۴۰ -۳۰ دقیقه تمرینات مقاومتی گروهی و ۱۰- ۵ دقیقه حرکات سبک سرد کردن و کششی بوده است. به منظور جلوگیری از تداخل در کار تحقیق به خانواده های کودکان گروه شاهد و مداخله گفته شده که تا حد امکان کودکانشان را در برنامه های توانبخشی که مربوط به قدرت عضلانی و تعادل می باشد، شرکت ندهند. در طی هر جلسه تمرینی، کودکان کفش ها و لباس های تمرینی مخصوص (تی شرت) را پوشیدند تا احساس های افراد به منظور انجام تمرین تحریک شود. ابتدا مربی نحوه انجام حرکات تمرینی را به افراد آموزش داده و سپس آزمودنی ها حرکات تمرین را همراه به صورت گروهی و همراه با مربی انجام داده اند. تا زمانی که افراد حرکات صحیح را انجام نداده بودند، اضافه بار تمرینی به افراد تحمیل نشده است. هفته اولیه به آشناسازی افراد با یکدیگر و چگونگی انجام برنامه های تمرینی اختصاص داده شده است.در این تحقیق از تمرینات مقاومتی فزاینده، تمرینات تک مفصله (حرکات جلو ران با وزنه، پشت ران با وزنه پا، ساق پا ایستاده، حرکت کشش معکوس ساق پا، بالا آوردن مفصل ران از بغل و از جلو، حرکات فلکشن- اکستنشن-آبداکشن-آداکشن با وزنه به صورت ایستاده و نشسته، جلو ران با دستگاه و…) و تمرینات چند مفصله (شامل نشستن به ایستادن، بالا رفتن جانبی از پله، بالا رفتن از جلو روی پله، اسکات کامل و نیمه نشسته، لانگز با وزنه و ….) استفاده شده است. هر کدام از این حرکات در ۳ ست انجام شده و میزان بار تمرینی (شدت) به تدریج و بر اساس توانایی افراد افزایش یافته است. در این تحقیق از اصول تمرینات مقاومتی فزاینده که در دستورالعمل NCSA و دستورالعمل کالج آمریکایی طب ورزش (ASCM) وجود دارد، استفاده شده است. تمرین مقاومتی به صورت گروهی و همراه با موسیقی مهیج و انگیزشی (پاپ، راک، هیپ هاپ، اولدیس، کلاسیک و دیسکو) که در سالن های کار با وزنه رواج دارد، اجرا شده است. در این مجموعه تمرینات گروهی، از موسیقی به منظور ایجاد انگیزه و افزایش لذت تمرینی شرکت کنندگان و به منظور مشارکت بیشتر در انجام تمرینات استفاده شده مربی رهبری گروه را به عهده داشته و جهت اصلاح حرکات و افزایش انگیزه دستورالعمل هایی را به اعضای گروه داده است. مربی تمرین گروهی از حجم موسیقی هنگام اجرای موسیقی در کلاس آگاه بوده است، به دلیل اینکه شرکت کنندگان نیاز به شنیدن نشانه های کلامی استاد داشته اند. پس حجم موسیقی در یک سطح معقول و منطقی حفظ شده است. به منظور ایجاد انگیزه در شرکت کنندگان مربی از خلاقیت و شور و علاقه به جای افزایش حجم موسیقی استفاده نموده است. مربی در طول تمرین به وسیله مهارت های کلامی (بازخورد در مورد انجام تمرین) و غیر کلامی(تون و ریتم صدا، تماس با چهره و چشم و…) با شرکت کنندگان رابطه برقرار نموده و شرکت کننده ها را جهت انجام هرچه بهتر تمرین تشویق نموده است. شرکت کننده ها در طول تمرین از حمایت مربی برخوردار بوده اند به طوری که مربی پاداش ها و تشویقات لازم را به شرکت کنندگان در طول انجام تمرینات داده است. هر فرد تمرین متفاوت را در چرخه های تمرینی متفاوتی انجام داده است. ایستگاه های مختلف چرخه تمرینی به ترتیب شامل تمرینات تک مفصله و تمرینات چند مفصله بوده است. برای به دست آوردن وزنه تمرین در ابتدا شرکت یک جلیقه^[۱۲۹]و وزنه پا پوشیده که در این جلیقه وزنه های نیم و یک کیلوگرم در قسمت جلو و عقب به طوری مساوی تقسیم و قرار داده شد. علت انتخاب عضلات پاین تنه، ضعف عمده ای است که افراد دیپلژی در این قسمت از بدن از آن رنج می برند (همانطور که مشخص است، اجرای تمرینات ساده است و به وسایل پیچیده بدنسازی نیازی ندارد). در مورد آرایش تمرین و بار بهینه به منظور اثر مستقیم بر عضلات ضعیف افراد CP، از دستورالعمل دانشکده آمریکایی طب ورزش (۲۰۰۲) و دستور العمل NCSA استفاده شد ه تا از اثر تقویت کننده تمرین اطمینان حاصل شود. بار تمرینی برای تمرین ها بر اساس تست یک تکرار بیشینه و بر اساس توانایی فرد تعیین شده است. رویه (پروتکل) تست یک تکرار بیشینه بعد از اینکه کودک با برنامه تمرینی آشنا شده و هنگامی که توانسته تمرینات را به طور صحیح انجام دهد، آغاز شده است. به منظور تعیین یک تکرار بیشینه، کودک با ۶ تکرار با وزنه کمتر از یک تکرار بیشینه شروع کرده و بر اساس تعداد تکرار های انجام شده و بر اساس وزنه حمل شده مقدار یک تکرار بیشینه محاسبه شده است. اضافه کردن وزنه های آزاد توسط مربی با توجه به توانایی افراد در انجام حرکات تنظیم شده به طوری که فرد توانسته هر تمرین را با شکل صحیح بین ۱۲-۸ تکرار قبل از رسیدن به خستگی انجام دهد. جزییات بیشتر تمرین در جدول پروتکل تمرینی در بخش پیوست ها توضیح داده شده است. به منظور سنجش قدرت عضلانی اندام های تحتانی، کارکرد حرکتی درشت، توانایی راه رفتن و مشارکت در فعالیت های ورزشی اوقات فراغت، آزمودنی ها در گروه مداخله و شاهد پس از اتمام مداخله دوباره مورد آزمون قرار گرفته شدند.
۳-۷ رویه ارزیابی
۳-۷-۱ اندازه گیری قدرت عضلانی کارکردی
الف: تست ۳۰ ثانیه بالارفتن جانبی^[۱۳۰]
تعداد بالا رفتن هایی که کودک طی ۳۰ ثانیه انجام می دهد. این تست به صورت دو طرفه انجام شده و مجموع تعداد بالا رفتن از دو طرف برای سنجش مورد استفاده قرار گرفته است. تست بر روی یک پله ۲۱ سانتی متری برای کودکان (GMFCS I-II) و ۱۱ سانتی متری برای کودکان (GMFCS III) انجام شد.
ب: تست ۳۰ ثانیه ای نشستن به ایستادن^[۱۳۱]
تعداد نشستن به ایستادن هایی که کودک می تواند در طی ۳۰ ثانیه انجام دهد. تست بر روی یک صندلی با تنظیم نشستن (بدون تکیه گاه) انجام شده است. بالای پاها موازی با کف بوده و کف پا با زمین موازی (تا حد امکان صاف) و بالا تنه به صورت قایم بوده است. نشستن به ایستادن به عنوان یک تکرار محاسبه شده است.
۳-۷-۲ اندازه گیری توانایی راه رفتن
الف: ۱۰ متر راه رفتن (MVT)^[132]
زمان (به ثانیه) مورد نیاز برای طی کردن مسافت ۱۰ متر راه رفتن بدون که از طریق آن سرعت راه رفتن خود انتخابی محاسبه شده است(۷۰). برای انجام این آزمون، شرکت کننده نیم متر پشت یک خط سفید ایستاده و با شروع کلمه رو شروع به حرکت کرده و با عبور از خط سفید اول کرونومتر زمان زده شده است. شرکت کننده با سرعت خود انتخابی این مسافت را طی کرده و پس از عبور از خط سفید دوم نیز زمان متوقف شده است. در نهایت از تقسیم مسافت (۱۰ متر) بر زمان طی شده (ثانیه) سرعت راه رفتن خود انتخابی به دست آمده است.
ب: آزمون یک دقیقه راه رفتن سریع (MFWT)^[133]
مسافت راه رفتن در طی یک دقیقه راه رفتن سریع بدون این که فرد بدود، که از طریق آن سرعت راه رفتن سریع محاسبه شده است (۷۰) . از تقسیم مسافت طی شده (متر) بر زمان (یک دقیقه) سرعت راه رفتن به دست آمده است.
آزمون زمانی پله (TST)^[134]:
زمان (ثانیه) مورد نیاز برای بالا رفتن و پایین آمدن از ۴ یا ۵ پله ای که دارای محافظ در دو طرف می باشد بدون اینکه فرد بدود (۷۱).
۳-۷-۳ اندازه گیری کارکرد حرکتی درشت
در این تحقیق، کارکرد حرکتی درشت با بهره گرفتن از آزمون GMFM-66 اندازه گیری شده است. این آزمون یک ابزاراستاندارد است که جهت تغییرات کارکرد حرکتی درشت در کودکان فلج مغزی مورد استفاده قرار می گیرد (۸۶). این آزمون شامل ۵ بخش غلت زدن (A)، نشستن (B)، چهار دست و پا رفتن©، ایستادن (D) و راه رفتن (E) است. در این تحقیق از ابعاد D و E این آزمون استفاده شده است. بخش D (ایستادن) آزمون در وضعیت ایستاده و شامل ۱۳ مورد است که توانایی کودک در نگه داشتن حالت های گوناگون ایستادن، به دست آوردن حالت ایستادن از وضعیت های مختلف و اجرای وضعیت خاص از حالت ایستادن را مورد ارزیابی قرار می دهد. بخش E (راه رفتن، دویدن و پریدن) آزمون شامل ۲۴ مورد و شامل توانایی کودک در فعالیت های راه رفتن، دویدن، بالا و پایین رفتن از پله، ضربه زدن به توپ و فعالیت های پریدن است. نمره دهی به هر مقیاس براساس مقیاس ۴ گزینه ای (۳-۰) است و در هر بخش نمره به دست آمده بر نمره کل آن بخش تقسیم و درصد آن محاسبه شده است (۱۹۶).
۳-۷-۴ اندازه گیری سطح مشارکت در فعالیت های ورزشی
برای اندازه گیری مشارکت از ابزار سنجش مشارکت و لذت کودکان (CAPE)^[135] استفاده شده که شامل یک فرم و کارت هایی می باشد که بر اساس گزارش خود کودک و با کمک والدین تکمیل شده است. این آزمون برای اندازه گیری مشارکت کودکان و نوجوانان ۶ الی ۱۶ ساله با ناتوانی و بدون ناتوانی در فعالیت های روزمره خارج از مدرسه طراحی شده است (۷۳). از والدین کودک خواسته شده با بهره گرفتن از یک مقیاس ۷ قسمتی (از ۱ تا ۷) تعداد دفعات انجام فعالیت (شدت مشارکت) را نمره دهی کنند. از این پرسشنامه ۵ نوع نمره دهی بدست می آید:
۱- تنوع مشارکت: آیا کودک فعالیت را انجام می دهد یا خیر؟ ۲ - شدت مشارکت: تعداد دفعات انجام فعالیت ۳- لذت مشارکت: چقدر از انجام فعالیت لذت می برد؟ ۴- نقش دیگران در مشارکت: بیشتر اوقات فعالیت را با چه کسی انجام می دهد؟ ۵- محل مشارکت: بیشتر اوقات فعالیت را کجا انجام می دهد؟ برای تحقیق حاضر، ۱۷ آیتم از خرده مقیاس های جسمانی^[۱۳۶](آیتم های ۳۲، ۳۶)، تفریحی^[۱۳۷](آیتم های ۱۶، ۲۱، ۳۳-۳۵، ۳۷-۴۱) و مبتنی بر مهارت^[۱۳۸] (آیتم های ۱۷-۱۹) انتخاب شده است. در این تحقیق از بعد شدت مشارکت ورزشی (بعد ۲) این پرسشنامه به منظور سنجش مشارکت در فعالیت های ورزشی اوقات فراغت استفاده شده است، به دلیل این که این بعد، فراوانی مشارکت را در ۱۷ فعالیت ورزشی مختلف اندازه گیری می کند.
۳-۸ روش تجزیه و تحلیل آماری
به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات، از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. آمار توصیفی به منظور محاسبه شاخصهای مرکزی و پراکندگی، رسم نمودارها و جداول مورد استفاده قرار گرفته است. از آزمون کولوموگورف اسمیرنف به منظور نرمال بودن داده ها استفاده شده است. به منظور مقایسه اطلاعات دموگرافیک و پزشکی از آزمون تی مستقل برای متغیرهای پیوسته و از آزمون کای اسکوئر برای متغیرهای اسمی استفاده شده است. از آزمون تی همبسته به منظور مقایسه پیش آزمون و پس آزمون هر گروه (درون گروهی) استفاده شده و در پس آزمون به منظور مقایسه گروه مداخله و گروه شاهد از آزمون تی مستقل برای هر متغیر استفاده شده است. آزمون سطح معنا داری ۰۵/۰ در نظر گرفته شده و همه تحلیل ها با نرم افزار SPSS21 انجام شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافته ها
۴-۱ مقدمه
پس از آنکه در فصول گذشته به بررسی کلیات، ادبیات و پیشینه و روش تحقیق پرداخته شد، در این فصل به تحلیل یافته های تحقیق پرداخته شده است. فصل حاضر شامل دو بخش تحلیل توصیفی و استنباطی بوده است. ابتدا به تحلیل توصیفی داده ها پرداخته شده و سپس از آمار استنباطی به منظور آزمون معنادار بودن نتایج استفاده شده است.
۴-۲ توصیف ویژگیهای فردی نمونه های حاضر در تحقیق
همانگونه که در جدول ۴-۱ قابل مشاهده است، نتایج آزمون تی مستقل و آزمون کولوموگورف اسمیرونوف در قبل از مداخله اختلاف معناداری را بین دو گروه شاهد و مداخله از لحاظ مشخصات فردی (سن، قد، وزن، BMI، جنسیت و سطح GMFCS) نشان نداده است که این نتایج نشان دهنده همگن بودن دو گروه از نظر ویژگی های فردی می باشد.
جدول ۴-۱ مقایسه آمار توصیفی اطلاعات فردی دو گروه به وسیله آزمون تی مستقل و خی دو

 

متغیر

میانگین ± انحراف استاندارد

F

Sig

۲- هزینه: مزایای گزینه های ارتباطی باید با توجه به هزینه های ذاتی آنها مورد سنجش و ارزیابی قرار بگیرد. (همان،۴۰۵)
۳- سهم در تأثیرات: که به مفهوم قدرت ذاتی گزینه ارتباطی در ایجاد پاسخ های مطلوب و تأثیرات مثبت در شرایط عدم مواجهه و دسترسی به هیچ گزینه ی ارتباطی دیگر است. به بیان دیگر این شاخص، تأٍثیرات اصلی گزینه ی ارتباطی را بر پردازش این اطلاعات در ذهن مشتری و نتایج حاصل از آن مورد سنجش قرار می دهد. (همان،۴۰۱)
۴- همانندی: هر گزینه ارتباطی که توسط بازاریابان انتخاب شده و در برنامه IMC شرکت قرار می گیرد، باید یا کل برنامه ی ارتباطات بازاریابی شرکت منطبق باشد تا بتواند تصویری یکپارچه و منسجم از برند ایجاد کند، به نحوی که تداعیات ایجاد شده از برند همگی بر پایه ی محتوا و مفهوم واحدی شکل گرفته باشند. همسانی و انسجام تصویر ذهنی ایجاد شده توسط هر یک از این گزینه ها بسیار مهم است، زیرا این تصویر تعیین می کند که مصرف کنندگان تا چه حد می توانند تداعیات ذهنی خود را به خاطر آورند و تداعیات و پاسخ های جدیدی را در حافظه ی خود با برند پیوند بزنند. این شاخص میزان تشابه اطلاعات ارسال شده توسط گزینه های ارتباطی متفاوت را سنجیده و وجود معنا و مفهوم شرکت در میان آنها را مورد ارزیابی قرار می دهد. همان،۴۰۱)
۵- قابلیت تکمیل: گزینه های ارتباطی اغلب زمانی که به صورت همزمان مورد استفاده قرار گیرند، اثربخشی بیشتری دارند. قابلیت تکمیل به مفهوم حدی است که تداعیات و پیوندهای مختلف توسط گزینه های ارتباطی گوناگون شرکت مورد تأکید قرار می گیرند و به نوعی یکدیگر را کامل کرده و با بهره گرفتن از قابلیت هم افزائی، اثربخشی فعالیت های ارتباطی سازمان را بهبود می بخشند. به عنوان مثال تحقیقات نشان داده اند که استفاده از سیاست پیشبرد فروش به صورت همزمان با فعالیت های تحقیقاتی از اثربخشی بیشتری برخوردار است. همچنین میزان آگاهی و نگرش مثبت ایجاد شده در ذهن مشتری ها که در نتیجه ی فعالیت های تبلیغاتی شرکت به وجود آمده است، می تواند موفقیت فروش مستقیم محصولات را بهبود بخشد. براین اساس، برنامه بازاریابی ایده آل، برنامه ای است که با انتخاب گزینه های ارتباطی مناسب، از تأثیرات تکمیل کننده و هم افزایی چند جانبه میان عناصر اطمینان حاصل کند تا بتواند ساختار مطلوبی از دانسته های مشتری را در مورد برند ایجاد کند. (همان،۴۰۳)

۶- قابلیت انطباق: این شاخص میزانی را که گزینه ی ارتباطی می تواند به صورت مؤثر بر گروه های مختلف مصرف کنندگان تأثیر بگذارد را مورد سنجش قرار می دهد. این انطباق بر دو نوع می باشد: ارتباطات و مشتری.
گزینه ارتباطی بازاریابی، زمانی قدرتمند و ارزشمند به شمار می آید که بتواند تأثیرات مطلوب خود را بدون توجه به پیشینه ارتباطات گذشته ی خود با مصرف کنندگان ایجاد کند و این به مفهوم قابلیت انطباق گزینه ی ارتباطی است. نوع دیگر انطباق (مشتری ها) به آن معناست که گزینه ی ارتباطی تا چه حد قادر است مشتری ها را در زمینه ی ویژگی های محصول قانع کرده یا آنها را به خرید متقاعد سازد؟ گزینه هایی که عمدتاً با هدف افزایش سطح آگاهی از برند مورد استفاده قرار می گیرند (مانند فعالیتهای پشتیبانی از رویدادهای فرهنگی – ورزشی) در بهره گیری از شاخص انطباق مشتری، قدرتمندتر عمل می کنند. برای دستیابی به این قابلیت دو وجهی در انتخاب گزینه های ارتباطی، استفاده از دو شیوه مؤثر است:
۱- استراتژی اطلاع رسانی چندگانه.
۲- استراتژی اطلاع رسانی گسترده. (همان،۴۰۳)
با بهره گیری از این معیارها می توان برای انتخاب گزینه های ارتباطات هم پیوند بازاریابی (IMC) اقدام و رهنمودهای مؤثر، برای طراحی و اجرای برنامه های ارتباطات بازاریابی شرکت فراهم نمود. بدین ترتیب که سه گام اصلی در انتخاب عبارتند از: ارزیابی گزینه های ارتباطی، سنجش و تدوین اولویت ها و پیاده سازی طرح نهایی.
جدول ۲۴-۲ نحوره ارزیابی گزینه های ارتباطی

 

ابزارهای ارتباطی معیارها ارزیابی	تلویزیون	رسانه های چاپی	پیشبرد فروش	روابط عمومی	بازاریابی تعاملی
پوشش - گستردگی - عمق	+++ +	+ ++	++ ++	+++ ++	+ +++
سهم در تأثیرات	+++	+++	+++	+++	+++
همانندی	+++	++

 

مرد

NS

۱

 

 

۴-۲-۲-۱۰- سؤال دهم: آیا بین مهارت‌های فکری و عملی دانشجویان رشته‌های مختلف مهندسی دانشگاه شیراز، تفاوت معناداری وجود دارد؟
برای ارزیابی مهارت‌های فکری و عملی دانشجویان رشته‌های مختلف مهندسی، از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. طبق جدول شماره (۴-۱۵)، تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که بین مهارت‌های فکری و عملی دانشجویان رشته‌های مختلف مهندسی، تفاوت معناداری (P= NS، ۲۲/۱= (۶ و ۱۸۶) F، ۷۰/۰= λ) وجود ندارد.

بر این اساس، در مهارت تحقیق، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۲۹/۶) و دانشجویان رشته مهندسی مکانیک، پایین‌ترین میانگین (۵۰/۵) را داشته‌‍‌‌اند. در مهارت تجزیه و تحلیل، دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر بالاترین میانگین (۶۶/۶) و دانشجویان رشته مهندسی مواد، پایین‌ترین میانگین (۵۱/۵) را داشته‌اند. در مهارت تفکر خلاق، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۹۵/۵) و دانشجویان رشته مهندسی شیمی، پایین‌ترین میانگین (۸۵/۴) را داشته‌اند. در مهارت تفکر انتقادی، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۲۰/۷) و دانشجویان رشته مهندسی نفت، پایین‌ترین میانگین (۰۷/۶) را داشته‌اند.
در مهارت ارتباط مکتوب و شفاهی، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۵۰/۶) و دانشجویان رشته مهندسی برق، پایین‌ترین میانگین (۲۱/۵) را داشته‌اند. در مهارت سواد کمی، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۷۰/۶) و دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر، پایین‌ترین میانگین (۷۳/۵) را داشته‌اند. در مهارت سواد اطلاعاتی، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۷۰/۶) و دانشجویان رشته مهندسی مکانیک، پایین‌ترین میانگین (۵/۷۹) را داشته‌اند. در مهارت کار تیمی، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۹۱/۶) و دانشجویان رشته مهندسی برق، پایین‌ترین میانگین (۲۶/۵) را داشته‌اند. در مهارت حل مسأله، دانشجویان رشته مهندسی عمران بالاترین میانگین (۱۲/۷) و دانشجویان رشته مهندسی برق، پایین‌ترین میانگین (۱۰/۶) را داشته‌اند.
جدول شماره (۴-۱۵): میانگین مهارت‌‌های فکری و عملی دانشجویان
مهندسی بر اساس رشته تحصیلی

 

مهارت‌های فکری و عملی دانشجویان

ابعاد

تحقیق

 

رشته تحصیلی

مکانیک

شیمی

مواد

نفت

کامپیوتر

برق

عمران

 

تعداد

۳۴

۴۷

۲۷

۲۷

۱۵

۱۹

۲۴

 

میانگین

۵۰/۵

۵۱/۵

۷۴/۵

۵۹/۵

۹۳/۵

 

 

میبینیم علاوه بر دنیای شاد کودکانه که درشعر کودک حاکم است، گاهی نیز کودکان غصه های کوچکی دارند که به تصویر کشیدن آن غصهها، قصههایی زیبا میشود. پسندیده است که در شعر کودکان تمامی حالات، آن گونه که در دنیای پیرامون کودک وجود دارد، به تصویر کشیده شود؛ «اگر چه برخی بر این باورند، ادبیات کودک باید ادبیات شادی باشد و در شعر کودک مفاهیمی؛ همچون اندوه و حزن راه نیابد. (علی پور، ۱۳۸۳، ص ۱۰۷) امّا باید بدانیم که دنیای کودکان، دنیای واقعی است، آنها همانگونه که شادند، غمگین هم هستند اگر میخندند، گاه نیز میگریند.
پس این عاطفه است که شعر کودک را، پربار و استوار میکند و کودک با آن شعر راحتتر ارتباط برقرار میکند . اگر کاربرد حالات عاطفی در شعر از دنیای کودکان خارج نباشد، شعر کودک در ذهن خوانندگانش تأثیر گذارتر خواهد بود.
کودکان نیز همچون بزرگان دارای اندوه و شادی هستند. از عذاب دوستان خویش اندوهگین و از مرگ نزدیکان نیز آزرده خاطر میشوند. پس، چه بهتر که شاعران شعر کودک نیز، این واقعیت را در شعرشان بنمایانند، آن گونه که در دنیای واقعی کودکان موجود باشد.
۱۳-۲- صور خیال و نقش آن در شعر کودک
عدهای به دلیل برخورداری شعر کودک از زبان کودکانه، تصوّر میکنند عنصر خیال در آن کاربرد چندانی ندارد، اما باید بدانیم شعر کودک سرشار از تخیّل است.کودک با شب سخن میگوید، با عروسک هم بازی میشود و با آن درد دل میکند. کودک میتواند در ذهن خلاقش همه چیز را خلق کند. درتنهاییاش ممکن است با گل توی باغچهی حیاط هم سخن شود.پس خیال بن مایهی شعر کودک را تشکیل میدهد. و اگر این تصویر خیالی و دور از ذهن در شعر کودک نبود، شاید شعر کودک برای مخاطبانش که بیشتر کودکاند، جذابیت نداشت. راز زیبایی شعر کودک درتخیّل است.

امّا این خیال، صورتهای گوناگونی دارد و با بررسیهایی که در شعر شاعرانی که برای کودک شعر سرودهاند، تشبیه ، استعاره، حسآمیزی و تشخیص را بیشتر از دیگر صورتهای خیال یافتهایم. البته بسامد کاربرد تشخیص در شعر کودک بیگمان، بیشتراز هر یک از صور خیال است و دلیلش ارتباط ذهنی کودک با آن است.
ازآن جایی که این صورتهای خیال در شعر کودک بیشتر نمود دارد، با ارائه نمونههایی از شعرهای کودکانه، نظری به آنها میاندازیم تا مشخص سازیم که صورتهای خیال تا چه اندازه در ساختار شعر کودک تأثیر دارند.
تشبیه در شعر کودک
یکی از زیباترین گونه های صور خیال در شعر، تشبیه میباشد. و قطعاً در شعر کودک نیز کاربرد فراوانی دارد. در گذشته تشبیه را بهگونههای متفاوت دستهبندی میکردند؛ همچون تشبیه مشروط، تشبیه مضمر و… که این گونه های متفاوت، بیتردید حافظهی بسیارقوی و نیرومندی را میطلبید که آنها را
فرا بگیرد و به ذهن بسپارند. «امروزه، اکثر ناقدان شعر به خاطر دوری از هر گونه سردرگمی، تشبیه را به دو گونهی گسترده و فشرده تقسیم میکنند.» (ر.ک. پور نامداریان، ۱۳۷۴، ص ۱۸۲)
الف) تشبیه گسترده: تشبیه گسترده به تشبیهی گفته میشود که عموماً ارکان تشبیه(مثلاً مشبه به،
وجه شبه، ادات تشبیه) در آن یافت میشود و یا ممکن است ادات تشبیه یا وجه شبه حذف شود.

 

باد، مثل هزاران کبوتر
گرم بازی است با قایق شاد
می تپد سینه ی بادبان ها
زیر دست نوازشگرباد
(کیانوش، ۱۳۷۰، ص ۷۶)

 

 

در این شعر، شاعر باد را مثل کبوتر دانسته است. در واقع پرواز باد را به پرواز کبوتر مانند کرده است تا کودک، بهتر با شعر ارتباط برقرار کند. اگرچه در سراسر این شعر جاندار انگاری و تشخیص حاکم است. «باد گرم بازی است، قایق شاد، سینهی بادبان، دست باد» این گونه تصاویر، زیبایی شعر را زیاد کرده وبه شعر رونق فراوانی بخشیدهاند.
یا:

 

مثل گنجشکی، دل من
زیر سقف شیروانی است
گوشه ای کز کرده طفلک
هیچ کس پهلوی او نیست.
(کشاورز، ۱۳۷۱، ص ۱۱۷)

 

 

در این شعر ، شاعر دل خود را مثل گنجشکی فرض کرده است؛ همان گنجشکی که از تنهایی در گوشهای و یا زیر سقفی کز میکند. مانند کردن دل به گنجشک، یک تشبیه میباشد و ادات تشبیه«مثل » نیز موجب میشود این عنوان، تشبیه گسترده ذکر گردد.

 

شیرین چو عسل، چو یاس خوشبو
گویم که تو میوهای عجیبی
تعریف تو را چنان که گفتم
هر کس که شنید، گفت: سیبی!
(کیانوش، ۱۳۷۰، ص ۱۸)

 

 

کیانوشدر این شعر، از تشبیه گسترده سود جسته و سیب را مثل عسل شیرین و مثل یاس

• §§

 

māh ī gōspand tōxmag [mˀh y gwspnd twhmk’ | = Av. mā̊ŋha- gaociϑra-]
(تنجیم: ایزدان اختری)
* ماه گوسپند تخمه: ایزد ماه، ماه اختری
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: ترکیب پهلوی māh ī gōspand tōxmag صفت ایزد ماه و ترجمه ترکیب اوستایی mā̊ŋha- gaociϑra- «ماهِ گاو-چهره» است. از اینرو، واژه پهلوی gōspand به همۀ چهارپایان سودمند اشاره داشته و معادل اوستایی آن gaospəṇta- مرکب از (gao- «گاو، چهارپا» + spəṇta- «پاک، نیک (و سودمند)» می‌باشد. دلیل «گاوتخمه» بودن ماه، مطابق بندهشن (۴الف: ۴)، این است که روانِ گاو یکتا آفریده پس از مرگ، به ماه-پایه عروج می‌کند و در آنجاست که تخمه و نژادِ گاو توسط ماه ایزدی نگهداری و حفظ می‌شود. (رک. māh ، abāxtar)
ریشه شناسی: این عبارت مرکب است از: māh + کسرۀ اضافه + gō + spand + tōxm + پسوند –ag .(برای بررسی ریشه شناختی سه جزء اول رک. Māh ، Gāw و gāh ī Amahrā̌spandān): هند و اروپایی آغازین: tókman- «بذرِ جوِ سبز»؛ اوستایی: gaospəṇta- (بارتولومه، ۱۹۰۴: ۵۰۶) + taoxman- «تخمه»؛ معادل با ترکیب اوستایی gao.čiϑra- «حامل تخمۀ گاو»؛ فارسی باستان: taumā- «نژاد، خاندان» (کنت، ۱۹۵۳: ۱۸۵)؛ فارسی میانه: «دارای تخمه (=نطفه) گاو، صفت ماه» (بهار، ۱۳۴۵: ۳۸۶)؛ gwspnd [KYNˀ] گوسفند، چهارپا (بهار، ۱۳۴۵: ۲۵۰، ۳۸۵)؛ فارسی میانه ترفانی: gōspand «گاو، گوسفند» (دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۱۶۸)؛ tōhm [twhm, t̠whm] «تخمه، نژاد» (دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۳۳۰)؛ پازند: gōspand (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۸۴)؛ فارسی نو: گوسفند تخمه؛ گوسپند؛ گاو؛ معادل انگلیسی: the Moon having the seed of the Beneficent Animal (انکلساریا، ۱۹۵۶: ۵۷).

 

• §§

 

Māhīg [mˀhyk’ | Av. masiia- | M mˀhyg | N māhī]
(اسامی بروج)
* ماهی: دوازدهمین برج فلکی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: نام این برج به عربی «حوت»، به لاتین «Pisces»، و نشانۀ اختصاری آن «i» می‌باشد. این برج فلکی، به صورت دو ماهی تصور شده است که بوسیله یک رشته به هم متصل شده‌اند. صورت فلکی ماهی، برج دوازدهم از دایرهالبروج است و مابین دلو (دول) و حمل (بره) قرار دارد. در نجوم سنتی، ورود خورشید به این برج، برابر با آغاز ماه اسفند است.
ریشه شناسی: این واژه مرکب است از: *māhi (اوستایی: masiia-) + پسوند تصغیر -g (اوستایی: ~ka)؛ سانسکریت: mátsya- (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۷۷۶)؛ اوستایی: masiia- (بارتولومه، ۱۹۰۴: ۱۱۵۵)؛ فارسی میانه: māhīk [mˀhyk] (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۳)؛ māhīg [mˀhyk’] (مکنزی، ۱۳۷۳: ۱۰۳)؛ املای آن در TD2 (انکلساریا، ۱۹۰۸: ۲۵) māhīg [mˀhg] (بهار، ۱۳۴۵: ۲۷۰)؛ فارسی میانه ترفانی: māhīg [mˀhyg] (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۳؛ دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۲۲۴)؛ فارسی میانه اشکانی ترفانی: māsyāg [mˀsyˀg] (بویس، ۱۹۷۷: ۵۵، ۵۶؛ نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۳)؛ فارسی نو: ماهی (هوبشمان، ۱۸۶۵: ۲۱۹)؛ معادل انگلیسی: Pisces ؛ معادل عربی: حوت (ḥūt) (دوبلوا، ۲۰۰۶: ۱۰۵).

 

• §§

 

māh-pāyag [mˀh-pˀdk]
(تنجیم: تقسیمات آسمان)
* ماه-پایه: پایه چهارم آسمان، بهشت، جایگاه ماه ایزدی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: (رک. pāyag )
ریشه شناسی: (رک. māh و pāyag)

 

• §§

 

Margān [mlgˀn | > Av. mahrka-]
(احکام بروج: اوتاد)
* مرگان: بَیتُ المَوت، وتد هشتم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: در احکام نجوم سنتی، وتد ثامن، که خانه هشتم است، «بَیتُ‌المَوت» نام دارد (دهخدا؛ بهار، ۱۳۷۵: ۱۰۵). نام تنجیمیِ این خانه را در پهلوی Margān «مرگان» به معنی «مرگها» است. در تنجیم سنتی، میخ هشتم، خانه مرگ (Death) است که معادل آن در لاتین Mors نام دارد (مکنزی، ۱۹۶۴: ۵۲۶؛ اسنودگراس، ۱۹۹۷: ۹-۱۰). در بندهشن، از آنجا که بحث اوتاد، در تشریح زایچه کیهان مطرح شده است و در این زایچه، برج سرطان، در وتد طالع (وتد اول) واقع است، برج دلو نیز در «میخ مرگان» یعنی بیت الموت جای دارد. بنا بر التفهیم (بیرونی، ۱۳۵۲: ۴۲۹)، دلالتهای ویژه مولودان برای این وتد عبارتند از: «[آخر بزرگی و ] مرگ و سببهایش و کشتن و زهرها و تباهی تن از دارو خوردن و میراثها و مال زنان و نفقه کردن و درویشی و حاجتومندی و حیله های مرگ». (برای توضیحات بیشتر رک. Mēx)
ریشه شناسی: این واژه مرکب است از: marg- «مرگ» + پسوند نسبت -ān «ـان»؛ هند و ایرانی آغازین: از ریشه *mar- «مردن» (لوبوتسکی، ۲۰۰۹: ۶۵)؛ سانسکریت: maraṇā- «خانه هشتم» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۷۸۹) از ریشۀ mar- «مردن» (رک. gōzihr-mār)؛ اوستایی: مشتق از mahrka- «مرگ» از ریشه marək- «کشتن» (رایشلت، ۱۹۱۱: ۲۵۱)؛ فارسی باستان: از ریشه mar- «مردن» (کنت، ۱۹۵۳: ۲۰۲)؛ فارسی میانه: Margān (تقی زاده، ۱۳۱۶: ۳۲۹؛ مکنزی، ۱۹۶۴: ۵۲۶؛ بهار، ۱۳۴۵: ۲۸۳-۲۸۴؛ بهار، ۱۳۷۵: ۱۰۵، ۱۰۶)؛ صورت جمع marg [mlg] (مکنزی، ۱۹۷۱: ۵۴؛ نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۷؛ مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۳۲۴)؛ فارسی میانه ترفانی: مشتق از marg [mrg] (مکنزی، ۱۹۷۱: ۵۴)؛ پازند: مشتق از marg ؛ فارسی نو: مرگان؛ معادل انگلیسی:Death «مرگ» از لاتین Mors (اسنودگراس، ۱۹۹۷: ۹-۱۰؛ مکنزی، ۱۹۶۴: ۵۲۶)؛ معادل عربی: بَیتُ‌المَوت.

 

• §§

 

marz 
(تنجیم)
* مرز: حدّ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: منجمان هر برجی را از نظر جهات به پنج قسمت نامساوی تقسیم بندی کرده و برای هریک از این قسمتها، سیاره ای حاکم کرده و برای آنها ویژگی هایی قایل می‌شوند تا بتوانند از آنها احکام را استخراج کنند. در تنجیم، به هر یک از این قسمتها، به فارسی «مرز» و به عربی «حدّ» می‌گویند (بیرونی، ۱۳۵۲: ۴۰۸، ۴۰۹).^[۳۳] (نک. ēwēnag)
ریشه شناسی: صورت جنوب غربی این واژه māl- «مالیدن» است (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۷)؛ ایرانی آغازین: *mard- (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۷)؛ سانسکریت: mṛd-, mṛṡ- «گرفتن، لمس کردن، مغلوب کردن، مالیدن» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۸۳۰-۸۳۱)؛ اوستایی: marəza- «مرز، محدوده» (بارتولومه، ۱۹۰۴: ۱۱۵۳)؛ marz- (کلنز، ۱۹۹۵: ۴۴)؛ فارسی میانه: marz «مرز، سرحد؛ در نجوم: قران» (مکنزی، ۱۳۷۳: ۱۰۵)؛ «مرز» (بهار، ۱۳۷۸: ۵۹)؛ «مرز، حد» (بهار، ۱۳۴۵: ۲۸۱)؛ marzihistan [mlcyhstn’] «در تماس بودن، (نجوم) در اجتماع بودن» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۲۷)؛ فارسی میانه اشکانی: marz [mrz] «مرز، حدود» (بویس، ۱۹۷۷: ۵۸)؛ فارسی نو: مرز؛ انگلیسی: terms «مرز» (مکنزی، ۱۹۶۴: ۵۱۶)؛ معادل عربی: حدّ.

 

• §§

 

Mā̌šā̌ha(g) [Paz. mašāha, māšāha, maš́āha]
(منازل قمر)